Działalność skarbowa

Działalność skarbowa Banku Pocztowego S.A. koncentruje się w dwóch obszarach Departamentu Skarbu: zarządzania w ramach Księgi Bankowej ekspozycją na ryzyko stopy procentowej, płynności krótkoterminowej i walutowe, oraz w ramach Księgi Handlowej, w której prowadzone są transakcje handlowe i obsługa klientów. Zarządzanie ryzykiem płynności długoterminowej, w tym kreowanie polityki wewnętrznych stawek transferowych oraz polityki emisji dłużnych papierów wartościowych Banku, jest w kompetencjach Biura Zarządzania Aktywami i Pasywami, ulokowanego w Pionie Finansów.

1. Księga Bankowa

Głównym zadaniem Księgi Bankowej jest zarządzanie płynnością krótkoterminową oraz ryzykiem stopy procentowej i ryzykiem walutowym Banku.

W 2013 roku Bank zawierał głównie transakcje kupna i sprzedaży papierów wartościowych oraz lokowania lub pożyczania środków na rynku międzybankowym, w ramach zarządzania poziomem rezerwy obowiązkowej. Ponadto przeprowadzane były transakcje sell-buy-back i buy-sell-back oraz transakcje pochodne zabezpieczające ekspozycję na ryzyko typu FRA, IRS lub swap.

Ważnym elementem zarządzania płynnością Banku są również środki transferowe Poczty Polskiej zawierane na warunkach indywidualnych. Średnie saldo tych lokat wyniosło 426,0 mln zł w 2013 roku, przy czym saldo na koniec roku ukształtowało się na poziomie 897,2 mln zł, wobec 1 008,1 mln zł na koniec 2012 roku.

Na koniec 2013 roku całkowita wielkość aktywów finansowych Banku wyniosła 1 842,0 mln zł, czyli przyrosła o 388,0 mln zł, tj. o 26,7% w stosunku do stanu na koniec 2012 roku. Dominującą pozycję w portfelu aktywów finansowych Banku stanowiły Obligacje Skarbu Państwa z udziałem na poziomie 52,0%. W grudniu 2013 roku wartość nominalna Obligacji Skarbu Państwa wyniosła 957,5 mln zł i była o 267,6 mln zł (tj. o 21,8%) niższa niż na koniec 2012 roku. Wysoki udział – na poziomie 45,6% całości aktywów finansowych Banku – posiadały również instrumenty dłużne wyemitowane przez Narodowy Bank Polski. Na dzień 31 grudnia 2013 roku wartość ich wynosiła 839,8 mln zł i była wyższa o 699,9 mln zł niż na koniec 2012 roku.

Papiery skarbowe dostępne do sprzedaży o łącznej wartości nominalnej 1 445,0 mln zł stanowiły 79,0% portfela papierów dłużnych, a pozostałe 21,0% – obligacje utrzymywane do terminu zapadalności, których łączna wartość nominalna wyniosła 387,0 mln zł.

Inwestycyjne aktywa finansowe (w tys. zł)

	31.12.2013	31.12.2012	Zmiana 2013/2012
			w tys. zł	w %
Inwestycyjne aktywa finansowe	1 842 036	1 453 987	388 049	26,7 %
dostępne do sprzedaży, w tym:	1 455 018	1 061 225	393 793	37,1 %
Obligacje Skarbu Państwa	585 445	832 374	(246 929)	(29,7)%
Bony skarbowe	-	49 855	(49 855)	(100,0)%
Obligacje i certyfikaty depozytowe banków	29 740	9 068	20 672	227,9 %
Akcje	8	8	-	0,0%
Instrumenty dłużne wyemitowane przez Narodowy Bank Polski	839 825	169 920	669 905	394,2%
utrzymane do terminu zapadalności, w tym:	387 018	392 762	(5 744)	(1,5)%
Obligacje Skarbu Państwa	372 080	392 762	(20 682)	(5,3)%
Obligacje i certyfikaty depozytowe banków	14 938	-	14 938	-

 

Bank w portfelu papierów wartościowych podsiada również obligacje banków utrzymywane do terminu zapadalności, zakwalifikowane do pozycji należności od innych banków. W 2013 r. saldo obligacji wyniosło 36,3 mln zł i wzrosło o 21,8% w relacji do grudnia 2012 r.

W 2013 roku przychody odsetkowe z tytułu instrumentów finansowych oraz należności od banków wyniosły 68,3 mln zł i były o 16,5% niższe w stosunku do przychodów osiągniętych w 2012 roku. Zanotowany spadek wynikał głównie z obniżki rynkowych stóp procentowych. Podobnie jak w poprzednim roku 88,1% przychodów odsetkowych z tytułu instrumentów finansowych oraz należności od banków (60,2 mln zł) Bank wygenerował na portfelu papierów wartościowych.

Na wynik z operacji papierami wartościowymi dostępnymi do sprzedaży wpłynęły w znacznym stopniu wewnętrzne zmiany w strukturze portfela w celu utrzymania ekspozycji na ryzyko stopy procentowej w ramach przyznanych limitów.

2. Księga Handlowa

W 2013 roku wynik na instrumentach finansowych oraz wynik z pozycji wymiany wyniósł 1,2 mln zł wobec 3,5 mln zł zrealizowanych w roku poprzednim. Bank zrealizował niższy wynik na transakcjach handlowych, głównie na instrumentach dłużnych. Niższy wynik był spowodowany dużą zmiennością stóp procentowych w II półroczu 2013 roku, związaną ze stopniowo malejącym apetytem na ryzyko na rynkach globalnych, który z kolei związany był z oczekiwaniami dotyczącymi stopniowego ograniczania polityki QE3 przez Fed, ryzyko to zmaterializowało się pod koniec roku. Na operacjach własnych i operacjach klientowskich w ramach transakcji indywidualnie negocjowanych w ramach operacji walutowych, Bank uzyskał łączny wynik na poziomie 1,8 mln zł, wobec 2,4 mln zł w poprzednim roku. W 2013 roku skala działalności handlowej Banku na rynku walutowym oraz rynku stopy procentowej (obrót obligacjami skarbowymi) pozostawała na nieznaczącym poziomie.

Na koniec 2013 roku Bank zawierał transakcje w 10 walutach obcych, tj. euro, dolarze amerykańskim, funcie brytyjskim, franku szwajcarskim, jenie japońskim, dolarze kanadyjskim, koronie czeskiej, koronie szwedzkiej, koronie duńskiej oraz koronie norweskiej.

Bank prowadził również działalność handlową na instrumentach stopy procentowej, głównie na skarbowych papierach dłużnych.