Noty do skonsolidowanego sprawozdania finansowego

5b. Zmiany danych porównawczych

Pobierz notę 5b. w XLS

(I) Zmiana sposobu rozpoznawania przychodów z tytułu sprzedaży produktów ubezpieczeniowych (bancassurance) powiązanych z kredytami

W związku z tym, że zakup większości produktów ubezpieczeniowych oferowanych przez Grupę do umów kredytowych jest dobrowolny, w poprzednich okresach sprawozdawczych Grupa traktowała tego typu produkty ubezpieczeniowe oraz produkty kredytowe jako niezależne, a przychody z tytułu sprzedaży produktów ubezpieczeniowych ujmowała jednorazowo jako przychody prowizyjne. W przypadku, gdy produkt ubezpieczeniowy stanowił zabezpieczenie kredytu, traktowany był jako powiązany z kredytem, a Grupa ujmowała część przychodu z tytułu sprzedaży takiego produktu ubezpieczeniowego, oszacowaną jako wartość godziwą usługi pośrednictwa, jednorazowo jako przychód prowizyjny a pozostałą część rozliczała jako element rachunku efektywnej stopy procentowej kredytu w przychodach odsetkowych.

W związku z pismem Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego („UKNF”) z marca 2013 roku, skierowanego do całego sektora bankowego, dotyczącego sposobu ujmowania przychodów z tytułu sprzedaży produktów ubezpieczeniowych (bancassurance), Bank dokonał zmiany sposobu rozpoznawania przychodów z tego tytułu w księgach rachunkowych 2013 roku w zakresie ubezpieczeń, które dotychczas ocenione zostały jako niepowiązane w produktami kredytowymi, polegającego na:

• odroczeniu przychodu w czasie w części odpowiadającej wynagrodzeniu za czas poświęcony przez pracowników Banku na obsługę posprzedażową ubezpieczeń (zgodnie z zasadą szacunku stopnia zaawansowania usługi);
• utworzeniu rezerw na potencjalne zwroty wynagrodzenia przez Bank w związku z przedterminowym zakończeniem polis ubezpieczeniowych;
• adekwatnym rozpoznaniem kosztu sprzedaży ubezpieczenia, w myśl zasady współmierności przychodów i kosztów.

Zmiany wynikające z wprowadzonej metodologii zostały ujęte w księgach rachunkowych na dzień 30 czerwca 2013 roku i objęły okres od stycznia do czerwca 2013 roku. Bank nie korygował bilansu otwarcia 2013 roku ze względu na nie istotny wpływ wprowadzonych zmian na kapitały Banku.

W grudniu 2013 roku Bank, podobnie jak inne banki, otrzymał pismo od UKNF ze szczegółowymi wytycznymi w zakresie księgowego podejścia do ujęcia przychodów z tytułu sprzedaży produktów ubezpieczeniowych (bancassurance), które w szczególności rekomendowało bardziej restrykcyjne, od stosowanych dotychczas przez Grupę, kryteria oceny bezpośredniego powiązania produktu ubezpieczeniowego z kredytem, a także wdrażały model wartości godziwej do podziału wynagrodzenia z tytułu pośrednictwa w sprzedaży ubezpieczeń. Grupa zaimplementowała zmiany do księgowego sposobu ujęcia przychodów z tytułu sprzedaży produktów ubezpieczeniowych zarówno dla sprzedaży prowadzonej w 2013 roku jak i w latach poprzednich. Retrospektywne wprowadzenie zmian w zasadach (polityce) rachunkowości spowodowało przekształcenie danych finansowych w zatwierdzonych sprawozdaniach finansowych za lata ubiegłe tj. bilansu otwarcia na dzień 1 stycznia 2012 roku i w konsekwencji na dzień 1 stycznia 2013 roku oraz wyników finansowych za 2012 rok.

W związku ze zmianą w zasadach (polityce) rachunkowości Grupa w następujący sposób ujmuje przychody i koszty z tytułu sprzedaży produktów ubezpieczeniowych powiązanych z kredytami:

• kredyty gotówkowe z ubezpieczeniem – od 6% do 11% przychodu z tytułu sprzedaży produktów ubezpieczeniowych powiązanych z kredytami gotówkowymi ujmowana jest jednorazowo jako przychód prowizyjny, natomiast pozostała część przychodu rozliczana jest jako przychód odsetkowy metodą efektywnej stopy procentowej przez okres ekonomicznego trwania kredytu;
• kredyty hipoteczne z ubezpieczeniem – od 0% do 15% przychodu z tytułu sprzedaży produktów ubezpieczeniowych powiązanych z kredytami hipotecznymi ujmowana jest jednorazowo jako przychód prowizyjny, natomiast pozostała część przychodu rozliczana jest jako przychód odsetkowy metodą efektywnej stopy procentowej przez okres ekonomicznego trwania kredytu;

Koszty sprzedaży produktów ubezpieczeniowych ujmowane są proporcjonalnie do sposobu ujęcia przychodu z tytułu sprzedaż produktów ubezpieczeniowych powiązanych z kredytem.

(II) Zmiana sposobu ujmowania zysków i strat aktuarialnych dotyczących wyceny programów określonych świadczeń po okresie zatrudnienia

Zmiana ta wynikała ze znowelizowanego MSR 19, który wprowadził zasadę ujmowania zysków i strat aktuarialnych z wyceny programów określonych
świadczeń po okresie zatrudnienia dotyczących zmian w założeniach aktuarialnych w pozostałych całkowitych dochodach, a nie jak dotychczas w rachunku zysków i strat. W 2013 roku Grupa wprowadziła zmianę zasad (polityki) rachunkowości w zakresie prezentacji zysków i strat aktuarialnych dotyczących wyceny rezerw emerytalno-rentowych. Retrospektywnie wprowadzenie zmiany w zasadach (polityce) rachunkowości spowodowały przekształcenie danych finansowych w zatwierdzonych skonsolidowanych sprawozdaniach finansowych za lata ubiegłe tj. bilansu otwarcia na dzień 1 stycznia 2012 roku i w konsekwencji na dzień 1 stycznia 2013 roku oraz skonsolidowanych wyników finansowych za 2012 rok. Korekta nie miała wpływu na łączną wysokość kapitałów własnych na dzień 1 stycznia 2012 roku, 31 grudnia 2012 roku oraz na 31 grudnia 2013 roku.

Wpływ opisanych powyżej zmian w zasadach (polityce) rachunkowości na poszczególne pozycje skonsolidowanego rachunku zysków i strat, skonsolidowanych pozostałych całkowitych dochodów oraz skonsolidowanego sprawozdania z sytuacji finansowej w latach ubiegłych został zaprezentowany w poniższych tabelach.

	okres od 01.01.2012 do 31.12.2012			okres od 01.01.2012 do 31.12.2012
	przed przekształceniem	Korekty wynikające ze zmian zasad rachunkowości		dane przekształcone
	tys. zł	tys. zł		tys. zł
Przychody z tytułu odsetek	445 919	4 871	1)	450 790
Koszty z tytułu odsetek	(223 508)	0		(223 508)
Wynik z tytułu odsetek	222 411	4 871		227 282
Przychody z tytułu prowizji i opłat	81 258	(13 217)	2)	68 041
Koszty z tytułu prowizji i opłat	(24 977)	0		(24 977)
Wynik z tytułu prowizji i opłat	56 281	(13 217)		43 064
Wynik na instrumentach finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy oraz wynik z pozycji wymiany	6 678	0		6 678
Wynik zrealizowany z operacji papierami wartościowymi dostępnymi do sprzedaży	13 231	0		13 231
Ogólne koszty administracyjne	(218 283)	(73)	3)	(218 356)
Wynik na odpisach aktualizujących z tytułu utraty wartości	(25 571)	472	4)	(25 099)
Pozostałe przychody operacyjne	7 601	0		7 601
Pozostałe koszty operacyjne	(5 736)	0		(5 736)
Wynik na działalności operacyjnej	56 612	(7 947)		48 665
Zysk brutto	56 612	(7 947)		48 665
Podatek dochodowy	(11 226)	1 510	5)	(9 716)
Zysk netto	45 386	(6 437)		38 949

 

Wpływ na skonsolidowane pozostałe całkowite dochody

	okres od 01.01.2012 do 31.12.2012			okres od 01.01.2012 do 31.12.2012
	przed przekształceniem	Korekty wynikające ze zmian zasad rachunkowości		dane przekształcone
	tys. zł	tys. zł		tys. zł
Zysk netto	45 386	(6 437)		38 949
Pozycje, które w późniejszych okresach mogą zostać przeklasyfikowane do skonsolidowanego rachunku zysków i strat
Zyski/straty z wyceny aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży, w tym:	6 343	0		6 343
- podatek odroczony	(1 488)	4 871		(1 488)
Pozycje, które nie zostaną przeklasyfikowane w późniejszych okresach do skonsolidowanego rachunku zysków i strat
Zyski i straty aktuarialne z wyceny programów określonych świadczeń, w tym:	0	59	3)	59
- podatek odroczony	0	(14)	5)	(14)
Pozostałe całkowite dochody razem	6 343	59		6 402
Dochody całkowite razem	51 729	(6 378)		45 351

 

Wpływ na skonsolidowane sprawozdanie z sytuacji finansowej

	Stan na  31 grudnia 2012			Stan na 31 grudnia 2012
	przed przekształceniem	Korekty wynikające ze zmian zasad rachunkowości		dane przekształcone
	tys. zł	tys. zł		tys. zł
Aktywa
Kasa, środki w Banku Centralnym	934 743	0		934 743
Należności od innych banków	29 849	0		29 849
Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu	766	0		766
Kredyty i pożyczki udzielone klientom	4 613 933	(14 388)	6)	4 599 545
Inwestycyjne aktywa finansowe	1 453 987	0		1 453 987
- dostępne do sprzedaży	1 061 225	0		1 061 225
- utrzymywane do terminu wymagalności	392 762	0		392 762
Rzeczowe aktywa trwałe	44 213	0		44 213
Wartości niematerialne	27 339	0		27 339
Należności z tytułu bieżącego podatku dochodowego	61	0		61
Aktywa lub składniki aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego netto	12 137	2 734	7)	14 871
Pozostałe aktywa	15 279	0		15 279
Aktywa razem	7 132 307	(11 654)		7 120 653
Zobowiązania i kapitał własny
Zobowiązania wobec Banku Centralnego	6	0		6
Zobowiązania wobec innych banków	2 824	0		2 824
Zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu	17	0		17
Zobowiązania wobec klientów	6 317 949	0		6 317 949
Rezerwy	3 995	0		3 995
Zobowiązania z tytułu bieżącego podatku dochodowego	7 826	0		7 826
Pozostałe zobowiązania	77 393	0		77 393
Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych	206 282	0		206 282
Zobowiązania podporządkowane	142 891	0		142 891
Zobowiązania razem	6 759 183	0		6 759 183
Kapitał własny
Kapitał zakładowy	97 290	0		97 290
Kapitał zapasowy	33 761	0		33 761
Kapitał z aktualizacji wyceny	4 185	196	8)	4 381
Pozostałe kapitały rezerwowe	195 070	0		195 070
Zyski zatrzymane	42 818	(11 850)	9)	30 968
Kapitał własny ogółem	373 124	(11 654)		361 470
Zobowiązania i kapitał własny razem	7 132 307	(11 654)		7 120 653

 

Wpływ na skonsolidowane sprawozdanie z sytuacji finansowej

	Stan na 1 stycznia 2012			Stan na 1 stycznia 2012
	przed przekształceniem	Korekty wynikające ze zmian zasad rachunkowości		dane przekształcone
	tys. zł	tys. zł		tys. zł
Aktywa
Kasa, środki w Banku Centralnym	74 043	0		74 043
Należności od innych banków	29 161	0		29 161
Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu	10 014	0		10 014
Kredyty i pożyczki udzielone klientom	3 679 382	(6 513)	6)	3 672 869
Inwestycyjne aktywa finansowe	1 324 712	0		1 324 712
- dostępne do sprzedaży	921 192	0		921 192
- utrzymywane do terminu wymagalności	403 520	0		403 520
Rzeczowe aktywa trwałe	47 703	0		47 703
Wartości niematerialne	24 801	0		24 801
Należności z tytułu bieżącego podatku dochodowego	2 937	0		2 937
Aktywa lub składniki aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego netto	11 403	1 237	7)	12 640
Pozostałe aktywa	11 645	0		11 645
Aktywa razem	5 215 801	(5 276)		5 210 525
Zobowiązania i kapitał własny
Zobowiązania wobec Banku Centralnego	10	0		10
Zobowiązania wobec innych banków	1 859	0		1 859
Zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu	307	0		307
Zobowiązania wobec klientów	4 685 735	0		4 685 735
Rezerwy	4 827	0		4 827
Pozostałe zobowiązania	109 471	0		109 471
Zobowiązania podporządkowane	92 197	0		92 197
Zobowiązania razem	4 894 406	0		4 894 406
Kapitał własny
Kapitał zakładowy	97 290	0		97 290
Kapitał zapasowy	33 301	0		33 301
Kapitał z aktualizacji wyceny	(2 158)	137	8)	(2 021)
Pozostałe kapitały rezerwowe	163 944	0		163 944
Zyski zatrzymane	29 018	(5 413)	9)	23 605
Kapitał własny ogółem	321 395	(5 276)		316 119
Zobowiązania i kapitał własny razem	5 215 801	(5 276)		5 210 525

 

Wpływ na skonsolidowany rachunek zysków i strat za rok obrotowy

		okres od 01.01.2013 do 31.12.2013
		tys. zł
Zwiększenie przychodów z tytułu odsetek	1)	9 364
Zmniejszenie przychodów z tytułu opłat i prowizji	2)	(23 408)
Zmniejszenie kosztów z tytułu opłat i prowizji	11)	3 453
Zwiększenie ogólnych kosztów administracyjnych	3)	(34)
Zwiększenie wyniku z tytułu odpisów aktualizujących z tytułu utraty wartości	4)	598
Zmniejszenie obciążenia podatkowego	5)	1 905
Zmniejszenie skonsolidowanego wyniku finansowego za rok obrotowy		(8 122)
Zmniejszenie skonsolidowanego zysku za rok obrotowy w podziale na:
Akcjonariuszy jednostki dominującej		(8 122)

 

Wpływ na skonsolidowane pozostałe całkowite dochody za rok obrotowy

		okres od 01.01.2013 do 31.12.2013
		tys. zł
Zwiększenie z tytułu wyceny programów określonych świadczeń	3)	34
Zwiększenie podatku dochodowego związanego z pozostałymi całkowitymi dochodami	5)	(7)
Zwiększenie pozostałych całkowitych dochodów za rok obrotowy		27
Zmniejszenie skonsolidowanych całkowitych dochodów za rok obrotowy		(8 095)
Zmniejszenie skonsolidowanych całkowitych dochodów za rok obrotowy w podziale na :
Akcjonariuszy jednostki dominującej		(8 095)

 

Wpływ na skonsolidowane aktywa netto i kapitał własny na 31 grudnia 2013 roku

		Korekty wynikające ze zmian zasad rachunkowości
		tys. zł
Zwiększenie kapitału z aktualizacji wyceny	8)	223
Zmniejszenie zysków zatrzymanych	9)	(19 971)
Łączny wpływ na kapitał własny		(19 748)
Zmniejszenie kredytów i pożyczek udzielonych klientom	6)	(31 217)
Zwiększenie aktywa lub składników aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego	7)	4 634
Zmniejszenie pozostałych aktywów	11)	(219)
Zmniejszenie pozostałych zobowiązań	10)	7 054
Łączny wpływ na skonsolidowane aktywa netto		(19 748)

Opis dokonanych korekt wynikających ze zmian w polityce rachunkowości:

1. Korekta przychodów z tytułu odsetek w związku ze zmianą zasad ujmowania przychodów i powiązanych kosztów Grupy za sprzedaż ubezpieczeń, wynikająca z ujęcia rozliczenia części przychodu metodą efektywnej stopy procentowej;
    
2. Korekta przychodów z tytułu opłat i prowizji w związku ze zmianą zasad ujmowania przychodów Banku za sprzedaż ubezpieczeń, wynikająca z ujęcia rozliczenia części przychodu metodą efektywnej stopy procentowej;
    
3. Korekta ogólnych kosztów administracyjnych dotycząca przeniesienia do pozostałych całkowitych dochodów zysków (strat) aktuarialnych z wyceny programów określonych świadczeń;
    
4. Korekta wyniku na odpisach aktualizujących z tytułu utraty wartości kredytów i pożyczek udzielonych klientom w związku ze zmianą zasad ujmowania przychodów Grupy za sprzedaż ubezpieczeń, wynikającą z odroczenia rozpoznania części przychodu i ujęcia jego rozliczenia jako integralnego elementu efektywnej stopy procentowej kredytów i pożyczek;
    
5. Ujęcie podatku dochodowego z tytułu powyższych korekt, dotyczących zmiany zasad ujmowania przychodów Grupy za sprzedaż ubezpieczeń i zmiany sposobu ujmowania zysków (strat) aktuarialnych z wyceny programów określonych świadczeń;
    
6. Korekta kredytów i pożyczek udzielonych klientom dotycząca zmiany zasad ujmowania przychodów Grupy za sprzedaż ubezpieczeń, wynikająca z ujęcia odroczonej części przychodu rozliczanego metodą efektywnej stopy procentowej;
    
7. Ujęcie aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego dotyczącego części przychodów Grupy za sprzedaż ubezpieczeń, które rozliczane jest w czasie;
    
8. Korekta kapitału z aktualizacji wyceny dotycząca zmiany sposobu ujmowania zysków (strat) aktuarialnych z wyceny programów określonych świadczeń;
    
9. Korekta niepodzielonego wyniku z lat ubiegłych dotycząca zmiany zasad ujmowania przychodów Grupy za sprzedaż ubezpieczeń i zmiany sposobu ujmowania zysków (strat) aktuarialnych z wyceny programów określonych świadczeń, dotycząca retrospektywnego wpływu tych zmian na wyniki finansowe poprzednich okresów.
    
10. Korekta pozostałych zobowiązań z tytułu zmiany sposobu ujmowania rezerwy na ryzyko potencjalnych zwrotów wynagrodzenia Grupy za sprzedaż ubezpieczeń.
     
11. Korekta z tytułu zmiany sposobu ujmowania kosztów z tytułu sprzedaży ubezpieczeń.

Wpływ zmian w zasadach (polityce) rachunkowości na zysk przypadający na akcję

Poniższa tabela przedstawia zestawienie skutków oddziaływania zmian w zasadach rachunkowości na zysk podstawowy i rozwodniony na akcję:

	Zwiększenie (zmniejszenie) wyniku przypisanego właścicielom jednostki		Zwiększenie (zmniejszenie) podstawowego zysku na akcję
	okres od 01.01.2013 do 31.12.2013	okres od 01.01.2012 do 31.12.2012 (przekształcony)	okres od 01.01.2013 do 31.12.2013	okres od 01.01.2012 do 31.12.2012 (przekształcony)
Zmiany zasad rachunkowości dotyczące:
rozliczania przychodów z tytułu sprzedaży ubezpieczeń	(19 748)	(6 378)	(2,03)	(0,66)
zysków /strat aktuarialnych z wyceny programów określonych świadczeń	(27)	(59)	0	(0,01)
	(19 775)	(6 437)	(2,03)	(0,67)