Noty do skonsolidowanego sprawozdania finansowego

47b. Ryzyko płynności

Pobierz notę 47b. w XLS

Ryzyko płynności jest to ryzyko wystąpienia utraty zdolności do terminowego regulowania zobowiązań Grupy, na skutek niekorzystnego ukształtowania się struktury aktywów i zobowiązań. Źródłem ryzyka płynności może być niedopasowanie strumieni pieniężnych, nagłe wycofanie depozytów przez depozytariuszy, koncentracja źródeł finansowania oraz portfela kredytowego, utrzymywania nieadekwatnego poziomu portfela aktywów płynnych, ograniczona płynność aktywów, niedotrzymanie zobowiązań przez kontrahentów Banku i Grupy lub inna nieprzewidziana sytuacja na rynku finansowym.

Ryzyko płynności Grupy jest zarządzane na poziomie Banku, ponieważ ze względu na specyfikę działalności spółek zależnych ponoszone przez nie ryzyko płynności jest nieistotne.

Celem zarządzania ryzykiem płynności jest bilansowanie wpływów i wypływów środków z transakcji bilansowych i pozabilansowych w celu zapewnienia efektywnych kosztowo źródeł finansowania, generowania nadwyżek finansowych i odpowiedniego ich wykorzystania. Bank kształtuje strukturę aktywów i zobowiązań, zapewniającą osiągnięcie zakładanych wskaźników finansowych, przy zaakceptowanym przez Bank poziomie ryzyka płynności oraz w ramach
zdefiniowanego przez Radę Nadzorczą apetytu na ryzyko.

Bank kieruje się m.in. następującymi zasadami w procesie zarządzania ryzykiem płynności:

• utrzymywany jest akceptowalny poziom płynności, którego podstawą jest utrzymanie odpowiedniego zasobu aktywów płynnych,
• główne źródło finansowania aktywów Banku stanowią stabilne środki finansowania,
• podejmowane są działania w celu utrzymywania poziomu ryzyka płynności w ramach przyjętego profilu ryzyka,
• nadzorcze miary płynności utrzymywane są powyżej ustalonych limitów.

Zarządzanie ryzykiem płynności odbywa się w Banku na podstawie pisemnych zasad i procedur, w których są określone metody identyfikacji, pomiaru, monitorowania, limitowania oraz raportowania ryzyka płynności. W niniejszych regulacjach określony jest także zakres kompetencji poszczególnych jednostek Banku w procesie zarządzania ryzykiem płynności.

W celu zapewnienia wysokich standardów zarządzania ryzykiem płynności, zgodnych z najlepszą praktyką bankową,
Bank co najmniej raz w roku dokonuje przeglądu oraz weryfikacji zasad oraz procedur, w tym także wewnętrznych
limitów płynności.

W celu określenia poziomu ryzyka płynności Bank wykorzystuje różne metody jego pomiaru i oceny, w tym:

• metodę kontraktowej i urealnionej luki płynności,
• badanie stabilności i koncentracji bazy depozytowej,
• metodę nadwyżki aktywów płynnych nad pasywami niestabilnymi,
• analizy szokowe.

W celu ograniczania ryzyka płynności Bank stosuje limity płynności oraz progi ostrzegawcze nałożone na wybrane miary, m.in. na wskaźniki płynności czy niedopasowanie skumulowanych urealnionych przepływów wynikających z aktywów i pasywów w poszczególnych pasmach czasowych.

Zgodnie z Uchwałą KNF nr 386/2008 z dnia 17 grudnia 2008 roku w sprawie ustalenia wiążących banki norm płynności (z późn. zm.) Bank monitoruje oraz przestrzega nadzorcze wskaźniki płynności. W 2013 roku Bank spełniał wymagania w zakresie minimalnych poziomów nadzorczych miar płynności wskazanych w powyższej Uchwale KNF.
Na dzień 31 grudnia 2013 roku wskaźniki płynności kształtują się w ramach obowiązujących limitów ograniczających ryzyko płynności. Poniższa tabela przedstawia nadzorcze miary płynności wg stanu na 31 grudnia 2013 roku oraz 31 grudnia 2012 roku.

	Stan na 31 grudnia 2013	Stan na 31 grudnia 2012 (przekształcony)	Limit
M1 (w tys zł)	447 457	702 417	0
M2	1,31	1,48	1,00
M3	2,88	4,17	1,00
M4	1,13	1,19	1,00

Bank przygotowuje następujące cykliczne raporty dotyczące ekspozycji na ryzyko płynności:

• raport dzienny dla Komitetu Zarządzania Aktywami i Pasywami, Zarządu Banku i Departamentu Skarbu,
• raport miesięczny dla Komitetu Zarządzania Aktywami i Pasywami oraz Zarządu Banku,
• raport kwartalny dla Rady Nadzorczej Banku i Zarządu Banku.

Bank posiada zdefiniowane plany awaryjnego działania w sytuacji nagłych wahań poziomu bazy depozytowej. Z analizy szybko dostępnych źródeł finansowania wynika, iż w sytuacjach hipotetycznie obniżonej płynności, Bank jest w stanie pozyskać środki w odpowiedniej wysokości, bez uruchamiania, tzw. planów awaryjnych. Na dzień 31 grudnia 2013 roku Bank dysponował wystarczającym zasobem aktywów płynnych, aby przetrwać w sytuacji urzeczywistnienia się sytuacji
kryzysowych.
Poniższa tabela przedstawia urealnione luki płynności dla Grupy wg stanu na 31 grudnia 2013 roku oraz 31 grudnia 2012 roku.

Stan na 31 grudnia 2013	Do 1 miesiąca włącznie	Powyżej 1 miesiąca do 3 miesięcy włącznie	Powyżej 3 miesięcy do 6 miesięcy włącznie	Powyżej 6 miesięcy do 1 roku włącznie	Powyżej 1 roku do 5 lat włącznie	Powyżej 5 lat
	tys. zł	tys. zł	tys. zł	tys. zł	tys. zł	tys. zł
Aktywa bilansowe razem	1 934 268	235 420	325 237	579 081	2 748 359	3 524 105
Pasywa bilansowe razem	1 255 727	374 258	407 852	771 628	3 456 149	1 403 468
Luka urealniona bilansowa	678 541	(138 838)	(82 615)	(192 547)	(707 790)	2 120 637
Luka skumulowana bilansowa	678 541	539 703	457 088	264 541	(443 249)	1 677 388
Zobowiązania pozabilansowe	30 629	27 933	12 197	17 190	23 399	0
Luka urealniona ogółem	647 912	(166 771)	(94 812)	(209 737)	(731 189)	2 120 637
Luka skumulowana ogółem	647 912	481 141	386 329	176 592	(554 597)	1 566 040

 

Stan na 31 grudnia 2012 (przekształcony)	Do 1 miesiąca włącznie	Powyżej 1 miesiąca do 3 miesięcy włącznie	Powyżej 3 miesięcy do 6 miesięcy włącznie	Powyżej 6 miesięcy do 1 roku włącznie	Powyżej 1 roku do 5 lat włącznie	Powyżej 5 lat
	tys. zł	tys. zł	tys. zł	tys. zł	tys. zł	tys. zł
Aktywa bilansowe razem	2 331 955	209 453	269 531	508 343	2 248 010	3 175 923
Pasywa bilansowe razem	1 384 221	377 181	370 030	548 966	3 696 633	1 467 006
Luka urealniona bilansowa	947 734	(167 728)	(100 499)	(40 623)	(1 448 623)	1 708 917
Luka skumulowana bilansowa	947 734	780 006	679 507	638 884	(809 739)	899 178
Zobowiązania pozabilansowe	27 897	3 684	7 080	15 625	3 652	0
Luka urealniona ogółem	919 837	(171 412)	(107 579)	(56 248)	(1 452 275)	1 708 917
Luka skumulowana ogółem	919 837	748 425	640 846	584 598	(867 677)	841 240

 

 

Tabela poniżej przedstawia aktywa oraz zobowiązania finansowe Grupy według ich daty zapadalności i wymagalności na podstawie umownych niezdyskontowanych płatności, według stanu na 31 grudnia 2013 roku oraz 31 grudnia 2012 roku.

 

Stan na 31 grudnia 2013	Do 1 miesiąca włącznie	Powyżej 1 miesiąca do 3 miesięcy włącznie	Powyżej 3 miesięcy do 1 roku łącznie	Razem poniżej 12 miesięcy	Powyżej 1  roku do 5 lat włącznie	Powyżej 5 lat	Razem powyżej 12 miesięcy	O nieokreślonej zapadalności	Razem
Aktywa	tys. zł	tys. zł	tys. zł	tys. zł	tys. zł	tys. zł	tys. zł	tys. zł	tys. zł
Kasa oraz środki w Banku Centralnym	327 242	0	0	327 242	0	0	0	0	327 242
Należności od innych banków	6 147	0	181	6 328	10 000	20 001	30 001	0	36 329
Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu	1 369	0	0	1 369	0	0	0	0	1 369
Kredyty i pożyczki udzielone klientom	92 682	96 644	387 644	576 970	1 363 562	3 023 725	4 387 287	91 455	5 055 712
Inwestycyjne papiery wartościowe dostępne do sprzedaży	839 825	0	212 630	1 052 455	327 620	74 935	402 555	8	1 455 018
Inwestycyjne papiery wartościowe utrzymywane do terminu zapadalności	4 996	9 942	54 153	69 091	317 927	0	317 927	0	387 018
Rzeczowe aktywa trwałe	0	0	0	0	0	0	0	44 666	44 666
Wartości niematerialne	0	0	0	0	0	0	0	30 215	30 215
Należności z tytułu bieżącego podatku dochodowego	0	0	0	0	0	0	0	98	98
Aktywa lub składniki aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego netto	0	0	0	0	0	0	0	18 004	18 004
Pozostałe aktywa	22 190	193	4 613	26 996	5	0	5	73	27 074
Aktywa razem	1 294 451	106 779	659 221	2 060 451	2 019 114	3 118 661	5 137 775	184 519	7 382 745
Zobowiązania pozabilansowe otrzymane	1 653	0	53 600	55 253	51 265	0	51 265	0	106 518

 

Stan na 31 grudnia 2013	Do 1 miesiąca włącznie	Powyżej 1 miesiąca do 3 miesięcy włącznie	Powyżej 3 miesięcy do 1 roku łącznie	Razem poniżej 12 miesięcy	Powyżej 1  roku do 5 lat włącznie	Powyżej 5 lat	Razem powyżej 12 miesięcy	O nieokreślonej zapadalności	Razem
Zobowiązania	tys. zł	tys. zł	tys. zł	tys. zł	tys. zł	tys. zł	tys. zł	tys. zł	tys. zł
Zobowiązania wobec Banku Centralnego	11	0	0	11	0	0	0	0	11
Zobowiązania wobec innych banków	21 673	20 089	0	41 762	0	0	0	0	41 762
Zobowiązania z tytułu sprzedanych papierów wartościowych z udzielonym przyrzeczeniem odkupu	49 610	0	0	49 610	0	0	0	0	49 610
Zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu	17	0	0	17	0	0	0	0	17
Zobowiązania wobec klientów	1 662 387	650 141	726 704	3 039 232	313 948	437	314 385	2 876 961	6 230 578
Rezerwy	0	1 371	1 342	2 713	235	471	706		3 419
Zobowiązania z tytułu bieżącego podatku dochodowego	0	0	0	0	0	0	0	3 138	3 138
Pozostałe zobowiązania	79 078	7 557	1 490	88 125	73	168	241	4 55	88 821
Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych	34 204	0	249 543	283 747	147 850	0	147 850	0	431 597
Zobowiązania podporządkowane	0	0	0	0	43 036	98 991	142 027	0	142 027
Zobowiązania razem	1 846 980	679 158	979 079	3 505 217	505 142	100 067	605 209	2 880 554	6 990 980
Zobowiązania pozabilansowe udzielone	11 913	23 850	124 893	160 656	121 765	0	121 765	131 249	413 670

 

Stan na 31 grudnia 2012 (przekształcony)	Do 1 miesiąca włącznie	Powyżej 1 miesiąca do 3 miesięcy włącznie	Powyżej 3 miesięcy do 1 roku łącznie	Razem poniżej 12 miesięcy	Powyżej 1  roku do 5 lat włącznie	Powyżej 5 lat	Razem powyżej 12 miesięcy	O nieokreślonej zapadalności	Razem
Aktywa	tys. zł	tys. zł	tys. zł	tys. zł	tys. zł	tys. zł	tys. zł	tys. zł	tys. zł
Kasa oraz środki w Banku Centralnym	934 743	0	0	934 743	0	0	0	0	934 743
Należności od innych banków	9 610	0	0	9 610	0	20 239	20 239	0	29 849
Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu	7 66	0	0	766	0	0	0	0	766
Kredyty i pożyczki udzielone klientom	75 449	77 542	456 814	609 805	1 205 223	2 707 398	3 912 621	77 119	4 599 545
Inwestycyjne papiery wartościowe dostępne do sprzedaży	219 775	0	655 230	875 005	176 711	9 501	186 212	8	1 061 225
Inwestycyjne papiery wartościowe utrzymywane do terminu zapadalności	0	0	20 214	20 214	372 548	0	372 548	0	392 762
Rzeczowe aktywa trwałe	0	0	0	0	0	0	0	44 213	44 213
Wartości niematerialne	0	0	0	0	0	0	0	27 339	27 339
Należności z tytułu bieżącego podatku dochodowego	0	0	0	0	0	0	0	61	61
Aktywa lub składniki aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego netto	0	0	0	0	0	0	0	14 871	14 871
Pozostałe aktywa	11 723	0	3 552	15 275	4	0	4	0	15 279
Aktywa razem	1 252 066	77 542	1 135 810	2 465 418	1 754 486	2 737 138	4 491 624	163 611	7 120 653
Zobowiązania pozabilansowe otrzymane	4 888	40 886	0	45 774	50 000	0	50 000	0	95 774

 

Stan na 31 grudnia 2012 (przekształcony)	Do 1 miesiąca włącznie	Powyżej 1 miesiąca do 3 miesięcy włącznie	Powyżej 3 miesięcy do 1 roku łącznie	Razem poniżej 12 miesięcy	Powyżej 1  roku do 5 lat włącznie	Powyżej 5 lat	Razem powyżej 12 miesięcy	O nieokreślonej zapadalności	Razem
Zobowiązania	tys. zł	tys. zł	tys. zł	tys. zł	tys. zł	tys. zł	tys. zł	tys. zł	tys. zł
Zobowiązania wobec Banku Centralnego	6	0	0	6	0	0	0	0	6
Zobowiązania wobec innych banków	2 824	0	0	2 824	0	0	0	0	2 824
Zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu	14	3	0	17	0	0	0	0	17
Zobowiązania wobec klientów	1 642 968	409 580	1 238 312	3 290 860	360 160	420	360 580	2 666 509	6 317 949
Rezerwy	0	0	1 007	1 007	2 564	424	2 988	0	3 995
Zobowiązania z tytułu bieżącego podatku dochodowego	7 826	0	0	7 826	0	0	0	0	7 826
Pozostałe zobowiązania	71 855	3 205	1 799	76 859	375	159	534	0	77 393
Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych	6 560	0	0	6 560	199 722	0	199 722	0	206 282
Zobowiązania podporządkowane	0	0	0	0	43 030	99 861	142 891	0	142 891
Zobowiązania razem	1 732 053	412 788	1 241 118	3 385 959	605 851	100 864	706 715	2 666 509	6 759 183
Zobowiązania pozabilansowe udzielone	14 265	28 261	71 055	113 581	10 623	0	10 623	125 964	250 168