Ryzyko płynności

Ryzyko płynności jest to ryzyko wystąpienia utraty zdolności do terminowego regulowania zobowiązań Banku, na skutek niekorzystnego ukształtowania się struktury aktywów i pasywów oraz niedopasowania terminowego bieżących strumieni pieniężnych. Źródłem ryzyka płynności może być niedopasowanie strumieni pieniężnych, nagłe wycofanie depozytów przez deponentów, koncentracja źródeł finansowania oraz portfela kredytowego, utrzymywanie nieadekwatnego poziomu portfela aktywów płynnych, ograniczona płynność aktywów, niedotrzymanie zobowiązań przez kontrahentów Grupy lub inna nieprzewidziana sytuacja na rynku finansowym.

Ryzyko płynności Grupy jest zarządzane na poziomie Banku, ponieważ ze względu na specyfikę działalności spółek zależnych ponoszone przez nie ryzyko płynności jest nieistotne.

Celem zarządzania ryzykiem płynności jest bilansowanie wpływów i wypływów środków z transakcji bilansowych i pozabilansowych w celu zapewnienia efektywnych kosztowo źródeł finansowania, generowania nadwyżek finansowych i odpowiedniego ich wykorzystania. Bank kształtuje strukturę aktywów i zobowiązań, zapewniającą osiągnięcie zakładanych wskaźników finansowych, przy zaakceptowanym przez Grupę poziomie ryzyka płynności.

Bank kieruje się następującymi zasadami w procesie zarządzania ryzykiem płynności:

• utrzymywany jest akceptowalny poziom płynności, którego podstawą jest utrzymanie odpowiedniego zasobu aktywów płynnych,
• główne źródło finansowania aktywów Banku stanowią stabilne środki finansowania,
• podejmowane są działania w celu utrzymywania poziomu ryzyka płynności w ramach przyjętego profilu ryzyka,
• nadzorcze miary płynności utrzymywane są powyżej ustalonych limitów.

Zarządzanie ryzykiem płynności odbywa się w Banku na podstawie pisemnych zasad i procedur, w których są określone metody identyfikacji, pomiaru, monitorowania, limitowania oraz raportowania ryzyka płynności. W niniejszych regulacjach określony jest także zakres kompetencji poszczególnych jednostek Banku Pocztowego S.A. w procesie zarządzania ryzykiem płynności. W celu zapewnienia wysokich standardów zarządzania ryzykiem płynności, zgodnych z najlepszą praktyką bankową, Bank co najmniej raz w roku dokonuje przeglądu oraz weryfikacji zasad i procedur, w tym także wewnętrznych limitów płynności.

W celu określenia poziomu ryzyka płynności Bank wykorzystuje różne metody jego pomiaru i oceny, w tym:

• metodę kontraktowej i urealnionej luki płynności,
• badanie stabilności i koncentracji bazy depozytowej,
• metodę nadwyżki aktywów płynnych nad pasywami niestabilnymi,
• analizy szokowe.

W celu ograniczania ryzyka płynności Bank stosuje limity płynności oraz progi ostrzegawcze nałożone na wybrane miary, m.in. na wskaźniki płynności czy niedopasowanie skumulowanych urealnionych przepływów wynikających z aktywów i pasywów w poszczególnych pasmach czasowych.

Zgodnie z Uchwałą KNF nr 386/2008 z dnia 17 grudnia 2008 roku w sprawie ustalenia wiążących banki norm płynności (z późn. zm.), Bank monitoruje oraz przestrzega nadzorcze wskaźniki płynności. W 2013 roku Bank spełniał wymagania w zakresie minimalnych poziomów nadzorczych miar płynności wskazanych w powyższej Uchwale KNF.

Na dzień 31 grudnia 2013 roku wskaźniki płynności kształtowały się w ramach obowiązujących limitów ograniczających ryzyko płynności.

Poniższa tabela przedstawia nadzorcze miary płynności wg stanu na 31 grudnia 2013 roku oraz 31 grudnia 2012 roku.

Miary płynności

	31.12.2013	31.12.2012	Limit
M1 (tys. zł)	447 457	702 417	0
M2	1,31	1,48	1
M3	2,88	4,17	1
M4	1,13	1,19	1

 

Bank posiada zdefiniowane plany awaryjnego działania w sytuacji nagłych wahań poziomu bazy depozytowej. Z analizy szybko dostępnych źródeł finansowania wynika, iż w sytuacjach hipotetycznie obniżonej płynności, Bank jest w stanie pozyskać środki w odpowiedniej wysokości, bez uruchamiania, tzw. planów awaryjnych. Na dzień 31 grudnia 2013 roku Bank dysponował wystarczającym zasobem aktywów płynnych, aby przetrwać w sytuacji urzeczywistnienia się sytuacji kryzysowych.

Poniższe tabele przedstawiają urealnione luki płynności dla Banku wg stanu na 31 grudnia 2013 roku oraz 31 grudnia 2012 roku.

Zestawienie urealnionej luki płynności w 2013 r. (w tys. zł)

	do 1 m-ca włącznie	pow. 1 m-ca do 3 m-cy włącznie	pow. 3 m-cy do 6 m-cy włącznie	pow. 6 m-cy do 1 roku włącznie	pow. 1 roku do 5 lat włącznie	pow. 5 lat
Luka	647 912	(166 771)	(94 812)	(209 737)	(731 189)	2 120 637
Luka skumulowana	647 912	481 141	386 329	176 592	(554 597)	1 566 040

 

Zestawienie urealnionej luki płynności w 2012 r. (w tys. zł)

	do 1 m-ca włącznie	pow. 1 m-ca do 3 m-cy włącznie	pow. 3 m-cy do 6 m-cy włącznie	pow. 6 m-cy do 1 roku włącznie	pow. 1 roku do 5 lat włącznie	pow. 5 lat
Luka	919 837	(171 412)	(107 579)	(56 248)	(1 452 275)	1 708 917
Luka skumulowana	919 837	748 425	640 846	584 598	(867 677)	841 240