Sytuacja w sektorze bankowym
Depozyty gospodarstw domowych i przedsiębiorstw
Na koniec 2014 roku ogólna wartość depozytów w systemie bankowym wyniosła 914,5 mld zł, czyli była o 8,1% wyższa niż na koniec 2013 roku. Depozyty gospodarstw domowych wyniosły 591,6 mld zł. W ciągu 2014 roku tempo wzrostu depozytów gospodarstw domowych systematycznie przyspieszało i ostatecznie w grudniu osiągnęło 8,8% w ujęciu rok do roku (wobec 5,6% rok do roku w grudniu 2013 roku). Wyższy w porównaniu z rokiem poprzednim przyrost depozytów wynikał głównie z poprawiającej się sytuacji na rynku pracy, podczas gdy obniżki stóp procentowych NBP negatywnie wpływały na atrakcyjność lokowania środków w sektorze bankowym. W grudniu 2014 roku depozyty przedsiębiorstw wynosiły 225,9 mld zł, czyli przyrosły o 9,4% w ciągu roku wobec wzrostu o 10,0% w grudniu 2013 roku. Lekkie wyhamowanie tempa wzrostu depozytów przedsiębiorstw wynikało z istotnego wzrostu ich aktywności inwestycyjnej.
Dynamika depozytów (rok do roku)
W grudniu 2014 roku wartość należności kredytowych sektora bankowego wynosiła 1 005,7 mld zł, czyli była o 7,3% wyższa niż w grudniu 2013 roku. Wartość kredytów dla gospodarstw domowych wyniosła 593,2 mld zł, co oznacza że przyrosła o 5,5% w ciągu roku. Kredyty na cele mieszkaniowe denominowane w złotych wzrosły ze 170,3 mld zł w grudniu 2013 roku do 190,6 mld zł na koniec 2014 roku, tj. o 11,9%. Do czynników pozytywnie wpływających na skalę akcji kredytowej należy zaliczyć rekordowo niskie stopy procentowe, poprawiającą się sytuację na rynku pracy oraz dużą podaż mieszkań. Z kolei czynnikiem działającym negatywnie było wejście w życie w 2014 roku zaostrzonej Rekomendacji S, uniemożliwiającej m.in. kredytowanie 100% wartości nieruchomości. Uruchomiony z dniem 1 stycznia 2014 roku program Mieszkanie dla Młodych nie wpłynął istotnie na akcję kredytową. Wartość portfela kredytów denominowanych w walutach obcych obniżyła się do 162,2 mld zł, czyli była o 3,2 mld zł niższa niż na koniec 2013 roku. Spadek wartości portfela wynikał z jednej strony ze zmian kursu złotego, a z drugiej z ograniczonej do minimum możliwości zaciągania kredytów w walutach obcych po wejściu w życie zaostrzonych przepisów Rekomendacji S. Zwiększyły się należności sektora bankowego z tytułu kredytów konsumpcyjnych od osób prywatnych. W grudniu 2014 roku osiągnęły one poziom 144,1 mld zł (wobec 138,4 mld zł w grudniu 2013 roku). Wzrost wolumenu kredytów konsumpcyjnych wynikał ze spadku ich oprocentowania oraz łagodzenia przez banki kryteriów przyznawania pożyczek m.in. w związku z obserwowaną poprawą sytuacji na rynku pracy. Wartość kredytów dla przedsiębiorstw w grudniu 2014 roku wyniosła 298,5 mld zł wobec 274,6 mld zł w grudniu 2013 roku (wzrost o 8,7%). Wyraźne ożywienie akcji kredytowej w sektorze przedsiębiorstw wynikało ze wzrostu inwestycji realizowanych przez ten sektor. Zachętą do zaciągania kredytów na ten cel było dla firm m.in. atrakcyjne oprocentowanie.
Dynamika kredytów (rok do roku)
Oprocentowanie depozytów i kredytów
W październiku 2014 roku RPP dokonała cięcia stóp procentowych. Stopa referencyjna została obniżona do rekordowo niskiego poziomu 2,00%, a stopa lombardowa do 3,00%, co było istotnym czynnikiem wpływającym na kształtowanie się oprocentowania depozytów i kredytów, zwłaszcza w ostatnim kwartale 2014 roku. Według danych NBP, na koniec 2014 roku średnie oprocentowanie nowych umów depozytów złotowych dla gospodarstw domowych wyniosło 2,31% wobec 2,59% rok wcześniej. W przypadku nowych depozytów przedsiębiorstw oprocentowanie wyniosło 1,92% w porównaniu do 2,32% w poprzednim roku. Oprocentowanie nowych kredytów złotowych udzielanych gospodarstwom domowym ukształtowało się na koniec grudnia 2014 roku na poziomie 7,36%, czyli spadło o 1,84 p.p. w porównaniu z końcem 2013 roku. W ramach kredytów dla gospodarstw domowych oprocentowanie kredytów na cele mieszkaniowe wyniosło na koniec 2014 roku 4,70% (wobec 5,16% na koniec 2013 roku), a kredytów konsumpcyjnych 9,45% (13,05% na koniec 2013 roku). W segmencie przedsiębiorstw oprocentowanie nowych umów kredytów złotowych wyniosło na koniec 2014 roku 3,54%, podczas gdy w 2013 roku ukształtowało się na poziomie 4,43%.
Wyniki finansowe sektora bankowego
W 2014 roku sytuacja sektora bankowego w Polsce pozostawała stabilna, pomimo trudnego otoczenia zewnętrznego. Banki wypracowały zysk netto w wysokości 16,4 mld zł, czyli o 7,0% wyższy w porównaniu z rokiem 20131. Na wynik sektora bankowego wpłynęły następujące czynniki:
- Zwiększenie wyniku działalności bankowej przy spadku kosztów działania. Koszty spadły pomimo zwiększenia opłat na rzecz BFG z tytułu opłaty rocznej oraz opłaty ostrożnościowej, wydatków na informatykę, wynagrodzeń i marketingu. Z drugiej strony obserwowano obniżenie kosztów usług obcych oraz kosztów pracowniczych związanych z emeryturami.
- Wzrost wyniku odsetkowego, przy czym po obniżce stóp procentowych przez RPP w październiku ostatni kwartał 2014 roku upływał pod znakiem ponownego dostosowywania polityki depozytowo-kredytowej banków do działania w warunkach środowiska rekordowo niskich stóp procentowych. W rezultacie miała miejsce silna redukcja kosztów odsetkowych, której towarzyszyło znacznie niższe obniżenie przychodów odsetkowych.
- Nikły wzrost wyniku z tytułu opłat i prowizji oraz istotny spadek wyniku z pozostałej działalności bankowej. Słaby wynik z tytułu opłat i prowizji związany był m.in. ze zmianami polityki rachunkowości w zakresie ujmowania przychodów z tytułu sprzedaży produktów ubezpieczeniowych (bancassurance), co działało w kierunku jego obniżenia, czemu banki przeciwdziałały poprzez podniesienie części opłat i prowizji. Spadek wyniku z pozostałej działalności bankowej wynikał z kolei ze zmniejszenia zysków ze sprzedaży portfeli instrumentów dłużnych.
- Wzrost salda odpisów i rezerw, który wynikał przede wszystkim ze zwiększenia odpisów na kredyty konsumpcyjne, pozostałe kredyty dla gospodarstw domowych oraz zwiększenia odpisów z tytułu aktywów niefinansowych i skali tworzonych rezerw. Z drugiej strony, odnotowano zmniejszenie odpisów na należności od sektora przedsiębiorstw oraz wzrost dodatniego wyniku z tytułu IBNR (ang. Incurred but not reported).
Zysk brutto z działalności kontynuowanej w 2014 roku (w mld zł)
Udział należności z utratą wartości w całości należności od sektora niefinansowego spadł z 8,5% w grudniu 2013 roku do 8,1% na koniec 2014 roku2. W ciągu 2014 roku poprawiła się jakość zaangażowania kredytowego banków zarówno wobec przedsiębiorstw jak i gospodarstw domowych.
Na skutek przeznaczenia części zysków na dywidendę oraz znacznej dynamice akcji kredytowej, współczynnik wypłacalności sektora bankowego spadł z 15,7% w grudniu 2013 roku do poziomu 15,3% w grudniu 2014 roku. Na koniec grudnia 2014 roku współczynnik kapitału Tier 1 ukształtował się na poziomie 13,8% (13,9% rok wcześniej).
Banki kontynuowały działania zmierzające do wzrostu efektywności w drodze optymalizacji zatrudnienia i sieci sprzedaży, w rezultacie czego doszło do umiarkowanego zmniejszenia liczby zatrudnionych w sektorze bankowym (o 1,6 tys. osób) oraz sieci sprzedaży (o 243 placówki).
Udział należności z utartą wartości w sektorze bankowym (w proc.)
Przypisy:
1 Źródło: KNF, Plik Dane miesięczne dla sektora bankowego – grudzień 2014 roku.
2 Źródło: NBP, Zakładka – Dane finansowe sektora bankowego. Plik – Należności.
Raport Roczny 2014 - Bank Pocztowy
Ład korporacyjny
- Zasady i zakres stosowania ładu korporacyjnego
- System kontroli sprawozdań finansowych
- Podmiot uprawniony do badania sprawozdań
- Struktura akcjonariatu i kapitał zakładowy
- Informacje na temat Poczty Polskiej S.A.
- Współpraca z Pocztą Polską S.A.
- Relacje inwestorskie
- Zasady zmian Statutu
- Działalność organów korporacyjnych Banku
Ważne dokumenty
- Oświadczenia Zarządu
- Centrum dokumentów