Noty do skonsolidowanego sprawozdania
34. Rezerwy
Rezerwy na sprawy sporne |
Rezerwa na odprawy emerytalno-rentowe |
Rezerwy na zobowiązania pozabilansowe |
Odprawy dla Zarządu | Rezerwa na zwrot prowizji klientom | Razem | |
---|---|---|---|---|---|---|
tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | |
Stan na 1 stycznia 2016 | 29 | 858 | 406 | 166 | 0 | 1 459 |
Utworzenie rezerw | 128 | 150 | 1 651 | 2 492 | 10 130 | 14 551 |
Aktualizacja rezerw | 0 | 191 | 0 | 0 | 0 | 191 |
Wykorzystanie rezerw | (30) | (26) | 0 | (985) | 0 | (1 041) |
Rozwiązanie rezerw | (26) | 0 | (1 809) | (79) | 0 | (1 914) |
Stan na 31 grudnia 2016 | 101 | 1 173 | 248 | 1 594 | 10 130 | 13 246 |
w tym: | ||||||
Krótkoterminowe (do 1 roku) | 101 | 22 | 248 | 1 594 | 10 130 | 12 095 |
Długoterminowe (powyżej 1 roku) | 0 | 1 151 | 0 | 0 | 0 | 1 151 |
Stan na 31 grudnia 2016 | 101 | 1 173 | 248 | 1 594 | 10 130 | 13 246 |
Rezerwy na sprawy sporne |
Rezerwa na odprawy emerytalno-rentowe |
Rezerwy na zobowiązania pozabilansowe |
Inne rezerwy | Razem | |
---|---|---|---|---|---|
tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | |
Stan na 1 stycznia 2015 | 1 260 | 668 | 631 | 296 | 2 855 |
Utworzenie rezerw | 182 | 114 | 1 837 | 200 | 2 333 |
Aktualizacja rezerw | 0 | 116 | 0 | 0 | 116 |
Wykorzystanie rezerw | (1 114) | (40) | 0 | (330) | (1 484) |
Rozwiązanie rezerw | (299) | 0 | (2 062) | 0 | (2 361) |
Stan na 31 grudnia 2015 | 29 | 858 | 406 | 166 | 1 459 |
w tym: | |||||
Krótkoterminowe (do 1 roku) | 29 | 13 | 406 | 166 | 614 |
Długoterminowe (powyżej 1 roku) | 0 | 845 | 0 | 0 | 845 |
Stan na 31 grudnia 2015 | 29 | 858 | 406 | 166 | 1 459 |
Opis najistotniejszych spraw spornych Grupy, na które spółki Grupy utworzyły rezerwy
Postanowieniem z dnia 4 grudnia 2015 roku Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów („Prezes UOKiK”) wszczął postępowanie dotyczące ustalenia, czy zostały naruszone zbiorowe interesy konsumentów, w związku z podejmowaniem przez Bank działań polegających na:
- niezamieszczaniu w wiadomościach przesyłanych do konsumentów związanych z jednostronną zmianą postanowień „Regulaminu otwierania i prowadzenia rachunku dla osób fizycznych w Banku Pocztowym S.A.” oraz "Taryfy opłat i prowizji bankowych stosowanych przez Bank Pocztowy S.A. dla Klientów detalicznych” istotnych informacji umożliwiających ustalenie przez konsumentów dopuszczalności wprowadzenia proponowanych zmian, tj. niewskazanie umownej podstawy prawnej umożliwiającej dokonanie tych zmian oraz czynników (okoliczności faktycznych), które spowodowały tę zmianę,
- pobieraniu przez Bank opłaty za przesyłanie posiadaczowi raz w miesiącu wyciągu z rachunku z informacją o zmianach stanu rachunku i ustaleniem salda, bez uzyskania przez Bank zgody na inny sposób informowania o zmianach stanu rachunku i ustaleniem salda, co może być uznane za niezgodne z art. 728 § 2 Kodeksu Cywilnego.
Na dzień sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego postępowanie w sprawie nie zakończyło się. Bank oszacował ryzyko związane z tym postępowaniem i tworzy rezerwę na potencjalne zobowiązania z tego tytułu, która na 31 grudnia 2016 roku wyniosła 10 130 tys. zł.
Inne sprawy sporne w toku
W dniu 29 grudnia 2006 roku Prezes UOKiK uznał praktyki polegające na wspólnym ustalaniu przez banki opłaty „interchange” za ograniczające konkurencję na rynku usług acquiringowych związanych z regulowaniem zobowiązań konsumentów wobec akceptantów z tytułu płatności za nabywane przez konsumentów towary i usługi za pomocą kart płatniczych na terytorium Polski oraz nakazał zaniechanie ich stosowania, jednocześnie nakładając na banki kary pieniężne, w tym na Bank w wysokości 2 895 tys. zł (uczestniczący tylko w systemie VISA) (decyzja Prezesa UOKiK nr DAR 15/2006).
Od powyższej decyzji odwołanie do Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów ("SOKiK") złożył Bank oraz inni uczestnicy postępowania. Wyrokiem z 21 listopada 2013 roku SOKiK zmienił kary nałożone na banki, w tym m.in. znacząco zmniejszył wysokość kary nałożonej na Bank.
Na skutek apelacji banków oraz Prezesa UOKiK, Sąd Apelacyjny w Warszawie wydał dnia 6 października 2015 roku prawomocny wyrok oddalający wszystkie odwołania banków w całości i uwzględniający apelację Prezesa UOKiK. W konsekwencji, uprawomocniła się decyzja Prezesa UOKiK nr DAR 15/2006, nakładająca na Bank karę w wysokości 2 895 tys. zł., która została zapłacona w dniu 20 października 2015 roku.
Dnia 19 kwietnia 2016 roku Bank wniósł skargę kasacyjną od ww. wyroku. Na dzień sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego sprawa znajduje się na etapie rozpatrzenia przyjęcia skargi do rozpoznania przez Sąd Najwyższy.
Opis najistotniejszych czynników wpływających na ustalenie rezerw na odprawy emerytalno-rentowe
Wyznaczanie rezerw emerytalno-rentowych przy wykorzystaniu metod aktuarialnych, naraża Grupę na ryzyko aktuarialne obejmujące przede wszystkim ryzyko stopy procentowej, ryzyko długowieczności i ryzyko związane z wynagrodzeniem.
Ryzyko | Wpływ na wycenę |
---|---|
Ryzyko stopy procentowej | Spadek stóp oprocentowania nieobciążonych ryzykiem kredytowym instrumentów finansowych spowoduje wzrost wyceny wartości bieżącej rezerw emerytalno-rentowych. |
Ryzyko długowieczności | Wartość bieżącą zobowiązań programu określonych świadczeń oblicza się przez odniesienie do najlepszych szacunków śmiertelności uczestników programu zarówno w okresie zatrudnienia, jak i po okresie zatrudnienia. Zwiększenie oczekiwanej długości trwania życia uczestników programu spowoduje wzrost wartości rezerw na odprawy emerytalno-rentowe. |
Ryzyko wynagrodzeń | Wartość bieżącą zobowiązań programu określonych świadczeń oblicza się przez odniesienie do przyszłego poziomu wynagrodzeń uczestników programu. Wobec tego wzrost wynagrodzeń uczestników programu spowoduje zwiększenie wartości rezerw na odprawy emerytalno-rentowe. |
Rezerwy na odprawy emerytalno-rentowe zostały oszacowane przy wykorzystaniu aktuarialnych metod wyceny rezerw, z zastosowaniem stopy dyskonta, którą na 31 grudnia 2016 roku przyjęto na poziomie 3,6% (3,1% na 31 grudnia 2015 roku). Poniższa tabela prezentuje kwoty ujmowane w skonsolidowanym rachunku zysków i strat oraz w skonsolidowanych pozostałych całkowitych dochodach w odniesieniu do programu określonych świadczeń.
okres | okres | |
---|---|---|
od 01.01.2016 | od 01.01.2015 | |
do 31.12.2016 | do 31.12.2015 | |
tys. zł | tys. zł | |
Rezerwy na odprawy emerytalno-rentowe na początek okresu | 858 | 668 |
Wartości ujęte w skonsolidowanym rachunku zysków i strat, w tym: |
||
- koszty bieżącego zatrudnienia | 124 | 91 |
- koszty przeszłego zatrudnienia | 0 | 0 |
- koszty odsetkowe netto | 26 | 23 |
Koszty ujęte w skonsolidowanym rachunku zysków i strat | 150 | 114 |
Wartości ujęte w skonsolidowanych pozostałych całkowitych dochodach, w tym: | ||
- aktuarialne zyski i straty wynikające ze zmian założeń demograficznych |
235 | (49) |
- aktuarialne zyski i straty wynikające ze zmian założeń finansowych |
(44) | 165 |
Składniki kosztów ujęte w skonsolidowanych pozostałych całkowitych dochodach | 191 | 116 |
Wypłacone świadczenia | (26) | (40) |
Rezerwy na odprawy emerytalno-rentowe na koniec okresu | 1 173 | 858 |