Noty do skonsolidowanego sprawozdania
46.1. Ryzyko kredytowe
Ryzyko kredytowe jest to ryzyko, na jakie narażona jest Grupa z tytułu zawarcia transakcji kredytowych, skutkujące możliwością nie odzyskania udzielonych kwot, utratą dochodu lub poniesieniem straty finansowej. Jest ono wypadkową z obszaru opracowania i wprowadzenia produktu kredytowego, procesu kredytowania, a z drugiej strony działań ograniczających możliwość poniesienia strat. W ramach ryzyka kredytowego Grupa uwzględnia zarówno ryzyko kontrahenta, jak również ryzyko rozliczenia i dostawy.
Ustalając bieżącą politykę zarządzania ryzykiem kredytowym, Grupa ma przede wszystkim na względzie utrzymanie ustalonego w strategii poziomu apetytu na ryzyko mierzonego wskaźnikiem NPL, NPL cover oraz poziomem krzywej vintage. Inne istotne czynniki brane pod uwagę to utrzymanie właściwego poziomu kapitału, przestrzeganie stosowanych przez Grupę limitów dotyczących działalności kredytowej, analiza mocnych i słabych stron działalności kredytowej Grupy oraz przewidywane możliwości i zagrożenia dla jej dalszego rozwoju. Polityka Grupy w zakresie akceptowalnego poziomu ryzyka kredytowego uwzględnia również cykliczność procesów ekonomicznych oraz zmiany zachodzące w samym portfelu ekspozycji kredytowych.
Grupa kieruje się m.in. następującymi zasadami w procesie zarządzania ryzykiem kredytowym:
- analizuje ryzyko kredytowe pojedynczej ekspozycji kredytowej, portfela kredytowego i wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka kredytowego,
- stosuje limity wewnętrzne i zewnętrzne wynikające odpowiednio z apetytu na ryzyko w różnych obszarach portfela kredytowego oraz wynikające z Prawa bankowego i realizacji rekomendacji KNF,
- funkcje związane z bezpośrednią analizą wniosków, oceną ryzyka i podejmowaniem decyzji kredytowych są oddzielone od funkcji związanych z pozyskiwaniem klientów (sprzedażą produktów bankowych),
- podstawowym kryterium zawierania transakcji kredytowych jest posiadanie zdolności i wiarygodności kredytowej przez klienta,
- podejmowanie decyzji kredytowych w Grupie odbywa się zgodnie z trybem i kompetencjami określonymi w przepisach wewnętrznych dotyczących oceny ryzyka kredytowego i podejmowania decyzji kredytowych,
- każda transakcja kredytowa od momentu zawarcia do pełnego rozliczenia jest monitorowana w zakresie wykorzystania kredytu, terminowości spłat, prawnych zabezpieczeń kredytu, powiązań kapitałowo-organizacyjnych dłużnika, a w przypadku klientów instytucjonalnych również pod względem bieżącej sytuacji ekonomiczno – finansowej,
- okresowo monitorowana jest sytuacja ekonomiczno-finansowa poszczególnych zakładów ubezpieczeń dostarczających zabezpieczenia kredytów oraz dostarczanie i opłacanie przez klientów polis i cesji praw z polis ubezpieczeniowych,
- okresowo monitorowane są zmiany zachodzące na rynku nieruchomości oraz założenia i ramy prawno-ekonomiczne dokonywanych ocen wartości nieruchomości przyjmowanych jako zabezpieczenia ekspozycji kredytowych.
Zarządzanie ryzykiem kredytowym odbywa się w Grupie na podstawie pisemnych instrukcji i procedur, w których są określone metody identyfikacji, pomiaru, monitorowania, limitowania oraz raportowania ryzyka kredytowego. W regulacjach jest określony zakres kompetencji poszczególnych jednostek Grupy w procesie zarządzania ryzykiem kredytowym.
W celu wyznaczenia poziomu ryzyka kredytowego Grupa wykorzystuje m. in. następujące metody jego pomiaru:
- prawdopodobieństwo wystąpienia zdarzenia powodującego stratę (PD),
- stopy odzysków (RR),
- strata w wyniku zdarzenia powodującego stratę (LGD),
- okres identyfikacji straty (LIP),
- udział i strukturę kredytów z utratą wartości (NPL),
- wskaźnik pokrycia kredytów z utratą wartości odpisami aktualizującymi (NPL coverage),
- miary efektywności modeli scoringowych (m.in. Gini, PSI ratio),
- koszt ryzyka.
Grupa przeprowadza cykliczne przeglądy realizacji przyjętej polityki zarządzania ryzykiem kredytowym. Przeglądowi i modyfikacji podlegają przede wszystkim:
- przepisy wewnętrzne dotyczące oceny i monitorowania ryzyka kredytowego klienta oraz weryfikacji wartości prawnych zabezpieczeń - dostosowywane są one do zmieniających się warunków rynkowych, specyfiki działalności typów (grup) klientów, przedmiotu kredytowania oraz określenia minimalnych wymogów stosowania obligatoryjnych form prawnych zabezpieczeń,
- wewnętrzny system limitowania działalności kredytowej oraz ustalania kompetencji decyzyjnych odnośnie podejmowania decyzji kredytowych,
- system identyfikacji, oceny i raportowania ryzyka kredytowego Komitetom Kredytowym, Zarządowi Banku i Radzie Nadzorczej Banku,
- maksymalne poziomy adekwatności wartości wskaźników wykorzystywanych przy ocenie ryzyka kredytowego oraz akceptowane formy wkładu własnego dla detalicznych kredytów mieszkaniowych,
- modele scoringowe oraz narzędzia informatyczne wykorzystywane w procesie zarządzania ryzykiem kredytowym.
System raportowania w Grupie składa się między innymi z następujących elementów:
- raportowania o poziomie ryzyka kredytowego, w tym analiz vintage, informacji o wykorzystaniu limitów oraz jakości i skuteczności procesów kredytowych,
- raportów z przeprowadzonych testów warunków skrajnych, przeglądu limitów oraz analiz backtestów dla odpisów aktualizacyjnych,
- analiz rynku nieruchomości oraz badania aktualnej wartości zabezpieczeń ekspozycji kredytowych,
- przeglądu realizacji zasad polityki ryzyka kredytowego.
Grupa przygotowuje następujące cykliczne raporty dotyczące ekspozycji na ryzyko kredytowe:
- raport miesięczny dla Zarządu Banku i Komitetu Kredytowego Banku,
- raport kwartalny dla Rady Nadzorczej i Zarządu Banku.
Maksymalne narażenie na ryzyko kredytowe (w podziale na klasy instrumentów finansowych)
Wartość bilansowa netto | ||
---|---|---|
Stan na | Stan na | |
31 grudnia 2016 | 31 grudnia 2015 | |
tys. zł | tys. zł | |
Kasa, środki w Banku Centralnym | 65 365 | 426 875 |
Należności od innych banków | 45 898 | 45 346 |
Należności z tytułu zakupionych papierów wartościowych z otrzymanym przyrzeczeniem odkupu | 0 | 19 794 |
Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu | 695 | 603 |
Instrumenty finansowe zabezpieczające | 1 146 | 1 140 |
Kredyty i pożyczki udzielone klientom, w tym: | 5 154 339 | 5 312 882 |
- osoby fizyczne | 4 461 981 | 4 534 691 |
- klienci instytucjonalni | 486 850 | 525 366 |
- instytucje samorządowe | 205 508 | 252 825 |
Inwestycyjne aktywa finansowe dostępne do sprzedaży : | 1 175 686 | 803 347 |
- notowane | 1 078 679 | 788 533 |
- nienotowane | 97 007 | 14 814 |
Inwestycyjne aktywa finansowe utrzymywane do terminu zapadalności: | 288 871 | 444 690 |
- notowane | 288 871 | 424 481 |
- nienotowane | 0 | 20 209 |
Pozostałe aktywa | 46 449 | 38 189 |
Razem | 6 778 449 | 7 092 866 |
Grupa jest dodatkowo narażona na ryzyko kredytowe z tytułu zawartych transakcji wykazywanych jako udzielone zobowiązania pozabilansowe. Wysokość maksymalnego narażenia na ryzyko kredytowe z tytułu tych transakcji wyraża ich wartość pozabilansowa zaprezentowana w nocie 40.
W celu zapobieżenia nadmiernej koncentracji zaangażowań, Grupa stosuje limity wewnętrzne i zewnętrzne wynikające z apetytu na ryzyko w różnych obszarach portfela kredytowego oraz z Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 575/2013 z 26 czerwca 2013 roku w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych, zmieniające Rozporządzenie (UE) nr 648/2012 („Rozporządzenie CRR”), Prawa bankowego i realizacji rekomendacji KNF. Szczegółowy wykaz przyjętych i monitorowanych przez Grupę limitów dotyczących działalności kredytowej określają przepisy wewnętrzne dotyczące limitowania działalności kredytowej. W Grupie można wyróżnić wewnętrzne limity koncentracji zaangażowań kredytowych oraz poziomy referencyjne ze względu na:
- rodzaj branży,
- rodzaj zabezpieczenia,
- rodzaj produktu,
- rodzaj klienta.
Poziom wykorzystania poszczególnych limitów monitorowany jest z częstotliwością miesięczną w cyklicznych raportach dotyczących zarządzania ryzykiem kredytowym. W okresach rocznych w Grupie dokonywany jest natomiast przegląd i ewentualna aktualizacja limitów wewnętrznych oraz parametryzacja limitów pod względem bieżącej i planowanej struktury portfela kredytowego, która wynika z przyjętego poziomu apetytu na ryzyko.
Grupa prowadzi działalność jedynie na terenie Polski. Poniższe tabele prezentują zaangażowanie bilansowe i pozabilansowe w zakresie kredytów i pożyczek udzielonych klientom w poszczególnych województwach.
Struktura geograficzna portfela kredytowego - (wartości bilansowe netto)
Kredyty i pożyczki udzielone klientom, w tym: | Udział w portfelu kredytowym netto | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Stan na | osoby fizyczne | klienci instytucjonalni | instytucje samorządowe | Razem | |||||
31 grudnia 2016 | kredyty w rachunku bieżącym | kredyty gotówkowe i ratalne | pożyczki hipoteczne | kredyty na nieruchomości | kredyty w rachunku karty kredytowej | ||||
tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | % | |
Mazowieckie | 2 199 | 178 373 | 22 206 | 394 142 | 1 333 | 52 498 | 8 943 | 659 694 | 12,9% |
Wielkopolskie | 3 988 | 223 146 | 28 724 | 291 165 | 1 836 | 36 404 | 15 209 | 600 472 | 11,7% |
Kujawsko-pomorskie | 3 333 | 140 273 | 23 837 | 306 749 | 1 048 | 41 221 | 21 522 | 537 983 | 10,4% |
Dolnośląskie | 987 | 216 791 | 13 945 | 242 357 | 948 | 60 404 | 19 922 | 555 354 | 10,8% |
Śląskie | 2 915 | 235 748 | 26 482 | 125 695 | 1 588 | 27 314 | 19 550 | 439 292 | 8,5% |
Pomorskie | 1 436 | 129 599 | 14 476 | 201 430 | 950 | 57 911 | 6 489 | 412 291 | 8,0% |
Łódzkie | 1 112 | 113 391 | 17 349 | 144 436 | 717 | 51 322 | 14 086 | 342 413 | 6,6% |
Warmińsko-mazurskie | 890 | 93 896 | 5 957 | 124 720 | 549 | 42 532 | 44 181 | 312 725 | 6,1% |
Zachodniopomorskie | 2 075 | 136 033 | 9 533 | 106 259 | 945 | 46 003 | 3 908 | 304 756 | 5,9% |
Małopolskie | 1 575 | 125 384 | 12 197 | 109 847 | 928 | 13 457 | 15 945 | 279 333 | 5,4% |
Lubuskie | 875 | 81 004 | 10 985 | 68 207 | 613 | 28 848 | 7 546 | 198 078 | 3,8% |
Lubelskie | 1 446 | 87 071 | 4 165 | 59 516 | 654 | 19 994 | 8 345 | 181 191 | 3,5% |
Podkarpackie | 610 | 68 967 | 1 272 | 34 679 | 610 | 6 473 | 19 513 | 132 124 | 2,6% |
Opolskie | 382 | 42 674 | 1 451 | 21 183 | 314 | 982 | 349 | 67 335 | 1,3% |
Świętokrzyskie | 450 | 50 387 | 1 003 | 21 200 | 379 | 842 | 0 | 74 261 | 1,4% |
Podlaskie | 535 | 28 386 | 232 | 26 918 | 296 | 642 | 0 | 57 009 | 1,1% |
Nieprzypisane | 8 | 16 | 1 | 0 | 0 | 3 | 0 | 28 | 0,0% |
Razem | 24 816 | 1 951 139 | 193 815 | 2 278 503 | 13 708 | 486 850 | 205 508 | 5 154 339 | 100,0% |
Kredyty i pożyczki udzielone klientom, w tym: | Udział w portfelu kredytowym netto | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Stan na | osoby fizyczne | klienci instytucjonalni | instytucje samorządowe | Razem | |||||
31 grudnia 2015 | kredyty w rachunku bieżącym | kredyty gotówkowe i ratalne | pożyczki hipoteczne | kredyty na nieruchomości | kredyty w rachunku karty kredytowej | ||||
tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | % | |
Mazowieckie | 2 487 | 177 064 | 24 999 | 403 584 | 1 393 | 68 082 | 10 920 | 688 529 | 13,1% |
Wielkopolskie | 4 784 | 214 177 | 31 343 | 305 456 | 1 903 | 47 435 | 23 617 | 628 715 | 11,8% |
Dolnośląskie | 1 222 | 216 742 | 14 345 | 244 294 | 998 | 56 043 | 27 478 | 561 122 | 10,6% |
Kujawsko-pomorskie | 3 740 | 135 580 | 26 041 | 318 499 | 1 133 | 41 849 | 25 692 | 552 534 | 10,4% |
Śląskie | 3 327 | 250 570 | 30 060 | 132 729 | 1 764 | 30 710 | 21 981 | 471 141 | 8,9% |
Pomorskie | 1 605 | 125 712 | 16 120 | 208 999 | 905 | 56 324 | 7 210 | 416 875 | 7,8% |
Łódzkie | 1 309 | 113 098 | 19 606 | 151 843 | 760 | 60 965 | 14 983 | 362 564 | 6,8% |
Warmińsko-mazurskie | 1 046 | 85 959 | 6 612 | 127 511 | 560 | 41 353 | 48 050 | 311 091 | 5,9% |
Zachodniopomorskie | 2 466 | 127 145 | 10 777 | 113 037 | 1 055 | 48 919 | 4 535 | 307 934 | 5,8% |
Małopolskie | 1 824 | 119 421 | 13 569 | 116 097 | 1 019 | 13 987 | 25 912 | 291 829 | 5,5% |
Lubuskie | 880 | 73 800 | 12 021 | 71 520 | 676 | 26 341 | 8 509 | 193 747 | 3,6% |
Lubelskie | 1 578 | 86 227 | 5 173 | 62 774 | 666 | 25 530 | 9 803 | 191 751 | 3,6% |
Podkarpackie | 799 | 65 580 | 1 407 | 36 765 | 498 | 5 096 | 23 734 | 133 879 | 2,5% |
Świętokrzyskie | 534 | 46 186 | 1 083 | 21 951 | 398 | 888 | 0 | 71 040 | 1,3% |
Opolskie | 446 | 44 598 | 1 652 | 22 128 | 302 | 1 024 | 399 | 70 549 | 1,3% |
Podlaskie | 560 | 28 145 | 260 | 29 356 | 282 | 778 | 0 | 59 381 | 1,1% |
Nieprzypisane | 2 | 33 | 11 | 109 | 2 | 42 | 2 | 201 | 0,0% |
Razem | 28 609 | 1 910 037 | 215 079 | 2 366 652 | 14 314 | 525 366 | 252 825 | 5 312 882 | 100,0% |
Struktura geograficzna portfela kredytowego - (wartości pozabilansowe netto)
Wartość netto zaangażowania pozabilansowego w zakresie kredytów i pożyczek uwzględnia wartość rezerw na zobowiązania pozabilansowe, które zostały zaprezentowane w nocie 34.
Kredyty i pożyczki udzielone klientom, w tym: | Udział w zaangażowaniu pozabilansowym netto |
||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Stan na | osoby fizyczne | klienci instytucjonalni | instytucje samorządowe | Razem | |||||
31 grudnia 2016 | kredyty w rachunku bieżącym | kredyty gotówkowe i ratalne | pożyczki hipoteczne | kredyty na nieruchomości | kredyty w rachunku karty kredytowej | ||||
tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | % | |
Mazowieckie | 2 976 | 419 | 0 | 1 737 | 1 331 | 85 135 | 0 | 91 598 | 50,0% |
Dolnośląskie | 841 | 796 | 30 | 2 149 | 753 | 15 676 | 0 | 20 245 | 11,0% |
Pomorskie | 1 013 | 526 | 0 | 1 528 | 819 | 7 517 | 0 | 11 403 | 6,2% |
Śląskie | 2 389 | 314 | 0 | 501 | 1 134 | 5 977 | 0 | 10 315 | 5,6% |
Kujawsko-pomorskie | 3 774 | 363 | 0 | 1 238 | 1 139 | 2 344 | 0 | 8 858 | 4,8% |
Wielkopolskie | 4 102 | 263 | 0 | 391 | 1 746 | 1 446 | 0 | 7 948 | 4,3% |
Łódzkie | 1 227 | 191 | 80 | 393 | 464 | 4 158 | 0 | 6 513 | 3,6% |
Zachodniopomorskie | 1 861 | 697 | 0 | 27 | 853 | 2 367 | 0 | 5 805 | 3,2% |
Warmińsko-mazurskie | 734 | 223 | 0 | 390 | 411 | 3 311 | 0 | 5 069 | 2,8% |
Małopolskie | 1 672 | 200 | 0 | 833 | 1 161 | 170 | 0 | 4 036 | 2,2% |
Lubuskie | 1 035 | 84 | 0 | 466 | 366 | 1 252 | 0 | 3 203 | 1,7% |
Lubelskie | 2 089 | 81 | 0 | 194 | 782 | 55 | 0 | 3 201 | 1,7% |
Podkarpackie | 1 008 | 41 | 0 | 0 | 926 | 344 | 0 | 2 319 | 1,3% |
Podlaskie | 840 | 98 | 0 | 100 | 217 | 18 | 0 | 1 273 | 0,7% |
Świętokrzyskie | 625 | 15 | 0 | 0 | 267 | 20 | 0 | 927 | 0,5% |
Opolskie | 353 | 41 | 0 | 5 | 321 | 10 | 0 | 730 | 0,4% |
Nieprzypisane | 0 | 0 | 1 | 0 | 0 | 0 | 0 | 1 | 0,0% |
Razem | 26 539 | 4 352 | 111 | 9 952 | 12 690 | 129 800 | 0 | 183 444 | 100,0% |
Kredyty i pożyczki udzielone klientom, w tym: | Udział w zaangażowaniu pozabilansowym netto |
||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Stan na | osoby fizyczne | klienci instytucjonalni | instytucje samorządowe | Razem | |||||
31 grudnia 2015 | kredyty w rachunku bieżącym | kredyty gotówkowe i ratalne | pożyczki hipoteczne | kredyty na nieruchomości | kredyty w rachunku karty kredytowej | ||||
tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | % | |
Mazowieckie | 3 206 | 4 424 | 0 | 3 736 | 1 092 | 95 051 | 0 | 107 509 | 49,7% |
Śląskie | 2 516 | 3 308 | 0 | 365 | 1 357 | 8 572 | 0 | 16 118 | 7,4% |
Łódzkie | 1 364 | 1 606 | 0 | 652 | 514 | 9 607 | 0 | 13 743 | 6,3% |
Dolnośląskie | 1 003 | 3 660 | 0 | 2 233 | 705 | 5 215 | 0 | 12 816 | 5,9% |
Kujawsko-pomorskie | 3 953 | 926 | 0 | 1 749 | 806 | 4 150 | 0 | 11 584 | 5,3% |
Wielkopolskie | 4 332 | 1 756 | 0 | 600 | 1 441 | 1 257 | 0 | 9 386 | 4,3% |
Pomorskie | 1 230 | 615 | 0 | 456 | 770 | 5 796 | 0 | 8 867 | 4,1% |
Warmińsko-mazurskie | 844 | 849 | 0 | 428 | 464 | 3 753 | 0 | 6 338 | 2,9% |
Małopolskie | 1 546 | 1 075 | 28 | 930 | 1 112 | 1 189 | 0 | 5 880 | 2,7% |
Lubuskie | 1 126 | 601 | 0 | 130 | 415 | 3 545 | 0 | 5 817 | 2,7% |
Zachodniopomorskie | 2 011 | 1 576 | 0 | 392 | 648 | 1 076 | 0 | 5 703 | 2,6% |
Lubelskie | 2 713 | 338 | 0 | 606 | 618 | 608 | 0 | 4 883 | 2,3% |
Podkarpackie | 1 077 | 660 | 0 | 254 | 895 | 310 | 0 | 3 196 | 1,5% |
Podlaskie | 1 274 | 398 | 0 | 194 | 237 | 38 | 0 | 2 141 | 1,0% |
Świętokrzyskie | 729 | 356 | 0 | 93 | 288 | 27 | 0 | 1 493 | 0,7% |
Opolskie | 357 | 545 | 0 | 49 | 299 | 13 | 0 | 1 263 | 0,6% |
Nieprzypisane | 2 | 0 | 0 | 2 | 1 | 2 | 0 | 7 | 0,0% |
Razem | 29 283 | 22 693 | 28 | 12 869 | 11 662 | 140 209 | 0 | 216 744 | 100,0% |
Struktura branżowa portfela kredytowego
Poniższa tabela prezentuje strukturę koncentracji zaangażowania Grupy w poszczególne branże. W Grupie utrzymuje się dominacja kredytów udzielonych osobom fizycznym.
Stan na | Stan na | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
31 grudnia 2016 | 31 grudnia 2015 | |||||||
Wartość bilansowa netto |
Wartość pozabilansowa netto |
Razem zaangażowanie kredytowe netto | Udział procentowy | Wartość bilansowa netto |
Wartość pozabilansowa netto |
Razem zaangażowanie kredytowe netto | Udział procentowy | |
tys. zł | tys. zł | tys. zł | % | tys. zł | tys. zł | tys. zł | % | |
Osoby fizyczne | 4 461 981 | 53 644 | 4 515 625 | 84,5% | 4 534 691 | 76 535 | 4 611 226 | 83,4% |
Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości | 343 652 | 42 775 | 386 427 | 7,2% | 338 923 | 42 771 | 381 694 | 6,9% |
Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne | 205 508 | 0 | 205 508 | 3,9% | 252 825 | 0 | 252 825 | 4,6% |
Pozostała działalność | 55 238 | 86 826 | 142 064 | 2,7% | 98 707 | 96 475 | 195 182 | 3,5% |
Zakwaterowanie | 21 663 | 6 | 21 669 | 0,4% | 21 941 | 99 | 22 040 | 0,4% |
Produkcja papieru i wyrobów z papieru | 16 377 | 20 | 16 397 | 0,3% | 19 998 | 597 | 20 595 | 0,4% |
Pozostała produkcja wyrobów | 15 341 | 1 | 15 342 | 0,3% | 16 372 | 0 | 16 372 | 0,3% |
Finansowa działalność usługowa, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych | 8 233 | 55 | 8 288 | 0,2% | 0 | 0 | 0 | 0,0% |
Edukacja | 11 053 | 0 | 11 053 | 0,2% | 13 309 | 26 | 13 335 | 0,2% |
Handel hurtowy, z wyłączeniem handlu pojazdami samochodowymi | 8 827 | 28 | 8 855 | 0,2% | 9 116 | 84 | 9 200 | 0,2% |
Roboty budowlane specjalistyczne | 6 466 | 89 | 6 555 | 0,1% | 7 000 | 157 | 7 157 | 0,1% |
Razem | 5 154 339 | 183 444 | 5 337 783 | 100,0% | 5 312 882 | 216 744 | 5 529 626 | 100,0% |
Zaangażowanie brutto Grupy wobec dziesięciu największych klientów
Stan na | |||||
---|---|---|---|---|---|
31 grudnia 2016 | |||||
Nazwa kredytobiorcy | branża wg PKD | Zaangażowanie całkowite | Zaangażowanie bilansowe brutto | Zaangażowanie pozabilansowe | Udział w portfelu kredytowym brutto |
tys. zł | tys. zł | tys. zł | |||
Klient 1 | Działalność pocztowa i kurierska | 85 000 | 0 | 85 000 | 1,6% |
Klient 2 | Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości | 26 300 | 20 831 | 5 469 | 0,5% |
Klient 3 | Pozostała produkcja wyrobów | 15 395 | 15 395 | 0 | 0,3% |
Klient 4 | Zakwaterowanie | 14 956 | 14 951 | 5 | 0,3% |
Klient 5 | Produkcja papieru i wyrobów z papieru | 14 663 | 14 663 | 0 | 0,3% |
Klient 6 | Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne | 14 002 | 14 002 | 0 | 0,3% |
Klient 7 | Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne | 13 377 | 13 377 | 0 | 0,2% |
Klient 8 | Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne | 12 410 | 12 410 | 0 | 0,2% |
Klient 9 | Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne | 9 601 | 9 601 | 0 | 0,2% |
Klient 10 | Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne | 9 183 | 9 183 | 0 | 0,2% |
214 887 | 124 413 | 90 474 | 4,1% |
Stan na | |||||
---|---|---|---|---|---|
31 grudnia 2015 | |||||
Nazwa kredytobiorcy | branża wg PKD | Zaangażowanie całkowite | Zaangażowanie bilansowe brutto | Zaangażowanie pozabilansowe | Udział w portfelu kredytowym brutto |
tys. zł | tys. zł | tys. zł | |||
Klient 1 | Działalność pocztowa i kurierska | 85 000 | 0 | 85 000 | 1,5% |
Klient 2 | Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości | 27 839 | 19 671 | 8 168 | 0,5% |
Klient 3 | Produkcja papieru i wyrobów z papieru | 19 344 | 18 834 | 510 | 0,3% |
Klient 4 | Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne | 18 501 | 18 501 | 0 | 0,3% |
Klient 5 | Pozostała produkcja wyrobów | 16 528 | 16 528 | 0 | 0,3% |
Klient 6 | Zakwaterowanie | 15 840 | 15 762 | 78 | 0,3% |
Klient 7 | Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości | 15 523 | 15 395 | 128 | 0,3% |
Klient 8 | Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne | 14 207 | 14 207 | 0 | 0,3% |
Klient 9 | Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne | 14 101 | 14 101 | 0 | 0,3% |
Klient 10 | Roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków | 11 459 | 2 958 | 8 501 | 0,2% |
238 342 | 135 957 | 102 385 | 4,3% |
Struktura jakościowa
Grupa identyfikuje następującą strukturę jakościową aktywów finansowych:
- nieprzeterminowane, bez przesłanki utraty wartości,
- przeterminowane, bez przesłanki utraty wartości,
- dla których wystąpiły przesłanki utraty wartości ale samej utraty wartości nie stwierdzono,
- dla których wystąpiły przesłanki utraty wartości, rozpoznano utratę wartości i utworzono odpis aktualizujący.
Poniższe tabele prezentują podsumowanie powyższych kategorii jakościowych dla poszczególnych aktywów finansowych wg stanu na 31 grudnia 2016 roku oraz 31 grudnia 2015 roku.
A. Struktura jakościowa należności od innych banków
Stan na | Stan na | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
31 grudnia 2016 | 31 grudnia 2015 | |||||||
Wartość bilansowa brutto | Odpis | Wartość bilansowa netto | Udział w ekspozycji bilansowej netto |
Wartość bilansowa brutto | Odpis | Wartość bilansowa netto | Udział w ekspozycji bilansowej netto |
|
tys. zł | tys. zł | tys. zł | % | tys. zł | tys. zł | tys. zł | % | |
Należności od innych banków nieprzeterminowane, bez przesłanki utraty wartości | 45 898 | 0 | 45 898 | 100,0% | 45 346 | 0 | 45 346 | 100,0% |
Razem | 45 898 | 0 | 45 898 | 100,0% | 45 346 | 0 | 45 346 | 100,0% |
B. Struktura jakościowa inwestycyjnych aktywów finansowych
Stan na | Stan na | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
31 grudnia 2016 | 31 grudnia 2015 | |||||||
Wartość bilansowa brutto | Odpis | Wartość bilansowa netto | Udział w ekspozycji bilansowej netto |
Wartość bilansowa brutto | Odpis | Wartość bilansowa netto | Udział w ekspozycji bilansowej netto |
|
tys. zł | tys. zł | tys. zł | % | tys. zł | tys. zł | tys. zł | % | |
Inwestycyjne aktywa finansowe nieprzeterminowane, bez przesłanki utraty wartości | 1 464 557 | 0 | 1 464 557 | 100,0% | 1 248 037 | 0 | 1 248 037 | 100,0% |
Razem | 1 464 557 | 0 | 1 464 557 | 100,0% | 1 248 037 | 0 | 1 248 037 | 100,0% |
C. Struktura jakościowa kredytów i pożyczek udzielonych klientom
Stan na | Wartość bilansowa brutto | Odpis | Wartość bilansowa netto | Udział w ekspozycji bilansowej netto |
Wartość pozabilansowa brutto | Rezerwa | Wartość pozabilansowa netto | Udział w ekspozycji pozabilansowej netto |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
31 grudnia 2016 | ||||||||
tys. zł | tys. zł | tys. zł | % | tys. zł | tys. zł | tys. zł | % | |
Kredyty i pożyczki nieprzeterminowane, bez przesłanki utraty wartości | 4 737 389 | 13 343 | 4 724 046 | 91,7% | 182 300 | 161 | 182 139 | 99,4% |
Kredyty i pożyczki przeterminowane, bez przesłanki utraty wartości | 220 881 | 24 395 | 196 486 | 3,8% | 1 033 | 29 | 1 004 | 0,5% |
Kredyty i pożyczki, dla których wystąpiły przesłanki utraty wartości ale samej utraty wartości nie stwierdzono | 27 711 | 229 | 27 482 | 0,5% | 28 | 0 | 28 | 0,0% |
Kredyty i pożyczki, dla których wystąpiły przesłanki utraty wartości, rozpoznano utratę wartości i utworzono odpis aktualizujący | 486 171 | 279 846 | 206 325 | 4,0% | 331 | 58 | 273 | 0,1% |
Razem | 5 472 152 | 317 813 | 5 154 339 | 100,0% | 183 692 | 248 | 183 444 | 100,0% |
Stan na | Wartość bilansowa brutto | Odpis | Wartość bilansowa netto | Udział w ekspozycji bilansowej netto |
Wartość pozabilansowa brutto | Rezerwa | Wartość pozabilansowa netto | Udział w ekspozycji pozabilansowej netto |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
31 grudnia 2015 | ||||||||
tys. zł | tys. zł | tys. zł | % | tys. zł | tys. zł | tys. zł | % | |
Kredyty i pożyczki nieprzeterminowane, bez przesłanki utraty wartości | 4 929 904 | 10 812 | 4 919 092 | 92,6% | 215 815 | 276 | 215 539 | 99,5% |
Kredyty i pożyczki przeterminowane, bez przesłanki utraty wartości | 194 318 | 14 790 | 179 528 | 3,4% | 549 | 18 | 531 | 0,2% |
Kredyty i pożyczki, dla których wystąpiły przesłanki utraty wartości ale samej utraty wartości nie stwierdzono | 28 429 | 439 | 27 990 | 0,5% | 247 | 2 | 245 | 0,1% |
Kredyty i pożyczki, dla których wystąpiły przesłanki utraty wartości, rozpoznano utratę wartości i utworzono odpis aktualizujący | 389 838 | 203 566 | 186 272 | 3,5% | 539 | 110 | 429 | 0,2% |
Razem | 5 542 489 | 229 607 | 5 312 882 | 100,0% | 217 150 | 406 | 216 744 | 100,0% |
Kredyty i pożyczki udzielone klientom, nieprzeterminowane bez przesłanki utraty wartości
Kredyty i pożyczki udzielone klientom, dla których Bank nie stwierdził przeterminowania ani nie zidentyfikował przesłanki utraty wartości charakteryzują się akceptowalnym poziomem ryzyka kredytowego. Grupa nie stosuje metody wewnętrznych ratingów do wyznaczania wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka kredytowego, więc jakość portfela bez opóźnień nie jest prezentowana w bardziej szczegółowych przekrojach (z wykorzystaniem ratingów wewnętrznych).
Stan na | Stan na | |
---|---|---|
31 grudnia 2016 | 31 grudnia 2015 | |
tys. zł | tys. zł | |
osoby fizyczne | 4 112 245 | 4 219 741 |
- kredyty w rachunku bieżącym | 21 853 | 24 495 |
- kredyty gotówkowe i ratalne | 1 717 382 | 1 721 316 |
- pożyczki hipoteczne | 160 717 | 177 782 |
- kredyty na nieruchomości | 2 200 775 | 2 284 290 |
- kredyty w rachunku karty kredytowej | 11 518 | 11 858 |
klienci instytucjonalni | 419 598 | 457 321 |
instytucje samorządowe | 205 546 | 252 842 |
Razem | 4 737 389 | 4 929 904 |
Odpis | 13 343 | 10 812 |
Razem netto | 4 724 046 | 4 919 092 |
Pozabilans brutto | 182 300 | 215 815 |
Odpis na pozabilans | 161 | 276 |
Pozabilans netto | 182 139 | 215 539 |
Kredyty i pożyczki udzielone klientom, przeterminowane bez przesłanki utraty wartości
Poniższe tabele prezentują analizę struktury przeterminowań kredytów i pożyczek udzielonych klientom, dla których stwierdzono przeterminowanie ale nie stwierdzono przesłanki utraty wartości.
Stan na | ||||
---|---|---|---|---|
31 grudnia 2016 | 1 – 30 dni | 31 – 60 dni | 61 – 90 dni | Razem |
tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | |
osoby fizyczne | 161 215 | 36 933 | 19 529 | 217 677 |
- kredyty w rachunku bieżącym | 760 | 136 | 124 | 1 020 |
- kredyty gotówkowe i ratalne | 105 210 | 28 895 | 16 621 | 15 726 |
- pożyczki hipoteczne | 12 918 | 1 658 | 906 | 15 482 |
- kredyty na nieruchomości | 41 638 | 6 049 | 1 733 | 49 420 |
- kredyty w rachunku karty kredytowej | 689 | 195 | 145 | 1 029 |
klienci instytucjonalni | 2 944 | 258 | 2 | 3 204 |
instytucje samorządowe | 0 | 0 | 0 | 0 |
Razem brutto | 164 159 | 37 191 | 19 531 | 220 881 |
Odpis | 10 437 | 7 366 | 6 592 | 196 486 |
Razem netto | 153 722 | 29 825 | 12 939 | 196 486 |
Pozabilans brutto | 916 | 94 | 23 | 1 033 |
Odpis na pozabilans | 19 | 7 | 3 | 29 |
Pozabilans netto | 897 | 87 | 20 | 1 004 |
Stan na | ||||
---|---|---|---|---|
31 grudnia 2015 | 1 – 30 dni | 31 – 60 dni | 61 – 90 dni | Razem |
tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | |
osoby fizyczne | 142 860 | 33 487 | 14 501 | 190 848 |
- kredyty w rachunku bieżącym | 1 307 | 267 | 79 | 1 653 |
- kredyty gotówkowe i ratalne | 87 136 | 25 203 | 12 071 | 124 410 |
- pożyczki hipoteczne | 12 595 | 1 671 | 313 | 14 579 |
- kredyty na nieruchomości | 41 180 | 6 180 | 1 906 | 49 266 |
- kredyty w rachunku karty kredytowej | 642 | 166 | 132 | 940 |
klienci instytucjonalni | 3 052 | 188 | 230 | 3 470 |
instytucje samorządowe | 0 | 0 | 0 | 0 |
Razem brutto | 145 912 | 33 675 | 14 731 | 194 318 |
Odpis | 5 712 | 4 822 | 4 256 | 14 790 |
Razem netto | 140 200 | 28 853 | 10 475 | 179 528 |
Pozabilans brutto | 467 | 67 | 15 | 549 |
Odpis na pozabilans | 11 | 5 | 2 | 18 |
Pozabilans netto | 456 | 62 | 13 | 531 |
Kredyty i pożyczki udzielone klientom, dla których wystąpiły przesłanki utraty wartości ale samej utraty wartości nie stwierdzono
Poniższe tabele prezentują kredyty i pożyczki udzielone klientom, dla których zidentyfikowano przesłanki utraty wartości ale samej utraty wartości nie stwierdzono, z uwzględnieniem wpływu finansowego efektu zabezpieczeń na odpis z tytułu utraty wartości.
Stan na 31 grudnia 2016 |
Wystąpiły przesłanki utraty wartości, ale samej utraty wartości niestwierdzono, w tym: | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
wartość bilansowa brutto |
wartość pozabilansowa brutto |
utworzony odpis nieuwzględniający finansowego efektu zabezpieczeń | finansowy efekt zabezpieczeń, uwzględniony w odpisie | utworzony odpis uwzględniający finansowy efekt zabezpieczeń | ||||
bilans | pozabilans | bilans | pozabilans | bilans | pozabilans | |||
tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | |
osoby fizyczne | 1 507 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
klienci instytucjonalni | 26 204 | 28 | 6 170 | 28 | 5 941 | 28 | 229 | 0 |
instytucje samorządowe | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Razem | 27 711 | 28 | 6 170 | 28 | 5 941 | 28 | 229 | 0 |
Stan na 31 grudnia 2015 |
Wystąpiły przesłanki utraty wartości, ale samej utraty wartości niestwierdzono, w tym: | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
wartość bilansowa brutto |
wartość pozabilansowa brutto |
utworzony odpis nieuwzględniający finansowego efektu zabezpieczeń | finansowy efekt zabezpieczeń, uwzględniony w odpisie | utworzony odpis uwzględniający finansowy efekt zabezpieczeń | ||||
bilans | pozabilans | bilans | pozabilans | bilans | pozabilans | |||
tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | |
osoby fizyczne | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
kliencji instytucjonalni | 28 429 | 247 | 8 583 | 108 | 8 144 | 106 | 439 | 2 |
instytucje samorządowe | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Razem | 28 429 | 247 | 8 583 | 108 | 8 144 | 106 | 439 | 2 |
Kredyty i pożyczki udzielone klientom, dla których wystąpiły przesłanki utraty wartości, rozpoznano utratę wartości i utworzono odpis aktualizujący
Poniższe tabele prezentują kredyty i pożyczki udzielone klientom, dla których zidentyfikowano przesłanki utraty wartości i rozpoznano utratę wartości oraz utworzono odpis aktualizujący, z uwzględnieniem wpływu finansowego efektu zabezpieczeń na odpis z tytułu utraty wartości.
Stan na 31 grudnia 2016 |
Wystąpiły przesłanki utraty wartości, rozpoznano utratę wartości i utworzono odpis aktualizujący, w tym: | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
wartość bilansowa brutto |
wartość pozabilansowa brutto |
utworzony odpis nieuwzględniający finansowego efektu zabezpieczeń | finansowy efekt zabezpieczeń, uwzględniony w odpisie | utworzony odpis uwzględniający finansowy efekt zabezpieczeń | ||||
bilans | pozabilans | bilans | pozabilans | bilans | pozabilans | |||
tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | |
osoby fizyczne | 402 603 | 291 | 238 273 | 54 | 2 881 | 0 | 235 392 | 54 |
- kredyty w rachunku bieżącym | 5 984 | 6 | 3 735 | 1 | 0 | 0 | 3 735 | 1 |
- kredyty gotówkowe i ratalne | 293 239 | 3 | 175 596 | 2 | 0 | 0 | 175 596 | 2 |
- pożyczki hipoteczne | 36 512 | 0 | 19 825 | 0 | 1 153 | 0 | 18 672 | 0 |
- kredyty na nieruchomości | 62 888 | 48 | 36 547 | 9 | 1 728 | 0 | 34 819 | 9 |
- kredyty w rachunku karty kredytowej | 3 980 | 234 | 2 570 | 42 | 0 | 0 | 2 570 | 42 |
klienci instytucjonalni | 83 568 | 40 | 58 500 | 4 | 14 046 | 0 | 44 454 | 4 |
instytucje samorządowe | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Razem | 486 171 | 331 | 296 773 | 58 | 16 927 | 0 | 279 846 | 58 |
Stan na 31 grudnia 2015 | Wystąpiły przesłanki utraty wartości, rozpoznano utratę wartości i utworzono odpis aktualizujący, w tym: | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
wartość bilansowa brutto |
wartość pozabilansowa brutto |
utworzony odpis nieuwzględniający finansowego efektu zabezpieczeń | finansowy efekt zabezpieczeń, uwzględniony w odpisie | utworzony odpis uwzględniający finansowy efekt zabezpieczeń | ||||
bilans | pozabilans | bilans | pozabilans | bilans | pozabilans | |||
tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | |
osoby fizyczne | 300 766 | 431 | 156 589 | 95 | 2 790 | 0 | 153 799 | 95 |
- kredyty w rachunku bieżącym | 6 330 | 13 | 3 520 | 3 | 0 | 0 | 3 520 | 3 |
- kredyty gotówkowe i ratalne | 185 551 | 3 | 100 451 | 1 | 0 | 0 | 100 451 | 1 |
- pożyczki hipoteczne | 36 237 | 0 | 16 049 | 0 | 2 790 | 0 | 13 259 | 0 |
- kredyty na nieruchomości | 68 478 | 48 | 34 125 | 20 | 0 | 0 | 34 125 | 20 |
- kredyty w rachunku karty kredytowej | 4 170 | 367 | 2 444 | 71 | 0 | 0 | 2 444 | 71 |
klienci instytucjonalni | 89 072 | 108 | 69 277 | 15 | 19 510 | 0 | 49 767 | 15 |
instytucje samorządowe | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Razem | 389 838 | 539 | 225 866 | 110 | 22 300 | 0 | 203 566 | 110 |
Finansowy efekt uwzględnienia odzysku z zabezpieczeń dla należności analizowanych indywidualnie wyniósł na 31 grudnia 2016 roku 22,9 mln zł, natomiast na 31 grudnia 2015 roku wyniósł 30,4 mln zł. Jest to kwota, o którą poziom wymaganych odpisów i rezerw z tytułu utraty wartości byłby wyższy, gdyby przy szacowaniu odpisu i rezerw nie zostały uwzględnione przepływy z zabezpieczeń.
Całkowita wartość bilansowa odpisów dla portfela kredytowego Grupy wyniosłaby w takim przypadku 340,7 mln zł na 31 grudnia 2016 roku, a na 31 grudnia 2015 roku 260,5 mln zł.
Grupa wykorzystuje następujące zabezpieczenia i inne elementy prowadzące do poprawy warunków kredytowania:
- hipoteka wpisana w księdze wieczystej (KW), na pierwszym miejscu; możliwe także dalsze miejsce w KW (jeśli suma wszystkich dokonanych wpisów nie przekracza 50% wartości rynkowej nieruchomości). Stosuje się wpis hipoteki w wysokości 100% wartości transakcji na zabezpieczenie kapitału powiększony, co najmniej o 60% wartości transakcji na zabezpieczenie odsetek, opłat i prowizji oraz kosztów Grupy z tytułu niespłacenia przez kredytobiorcę, kredytu/pożyczki w terminie,
- cesja praw z polisy ubezpieczenia nieruchomości od ognia i innych zdarzeń losowych,
- weksel własny in blanco wraz z deklaracją wekslową dla Grupy,
- w przypadku budowy domu/lokalu – cesja wierzytelności z umowy o budowę domu/lokalu z deweloperem/ spółdzielnią mieszkaniową,
- przelew środków pieniężnych należących do kredytobiorcy na rachunek Grupy – na podstawie art. 102 Prawa bankowego (depozyty i lokaty bankowe),
- zastaw rejestrowy wraz z blokadą na prawach wynikających z papierów wartościowych emitowanych przez Skarb Państwa i NBP (bony i obligacje skarbowe),
- cesja praw z jednostek uczestnictwa w zaakceptowanym przez Grupę towarzystwie funduszy inwestycyjnych,
- cesja praz z polisy ubezpieczeniowej w zaakceptowanym przez Grupę towarzystwie ubezpieczeń,
- zastaw finansowy, zastaw rejestrowy, cesja, kaucja lub blokada na innych produktach inwestycyjnych zatwierdzanych indywidualnie przy podejmowaniu decyzji kredytowej.
Wartość godziwa zabezpieczeń hipotecznych dla ekspozycji zabezpieczonych hipotecznie, będącą wyceną rynkową co do zasady wyznaczoną przez rzeczoznawcę, wynosiła 4 307,8 mln zł na 31 grudnia 2016 roku oraz 4 479,2 mln zł na 31 grudnia 2015 roku.
Kredyty restrukturyzowane (forborne)
Realizowana wobec wybranych ekspozycji kredytowych restrukturyzacja (ang. forbearance) oznacza wymuszoną zmianę początkowych warunków obowiązującej umowy kredytu na wniosek banku lub kredytobiorcy, spowodowaną brakiem możliwości spłaty kredytu na obecnych warunkach, w związku z wystąpieniem zdarzenia, które spowodowało pogorszenie sytuacji majątkowej kredytobiorcy oraz powstanie zaległości w spłacie kredytu lub wpływa negatywnie na prognozę spłaty kredytu. Celem działań restrukturyzacyjnych jest w szczególności:
- dostosowanie warunków spłaty zobowiązań wynikających z transakcji kredytowej do aktualnych możliwości dłużnika do regulowania zobowiązań,
- umożliwienie dłużnikowi zrestrukturyzowania zadłużenia bez uruchamiania przez Grupę procedur windykacyjnych powodujących natychmiastową wymagalność całości zadłużenia i pogorszenie zdolności do regulowania zobowiązań,
- poprawienie pozycji windykacyjnej Grupy poprzez przyjęcie dodatkowych zabezpieczeń,
- umożliwienie dłużnikowi zrestrukturyzowania zadłużenia po uruchomieniu przez Grupę procedur windykacyjnych,
- minimalizacja strat Grupy.
Grupa stosuje następujące formy restrukturyzacji:
- zmianę harmonogramu spłat w ramach pierwotnego okresu kredytowania (tj. czasowe obniżenie wysokości raty do kwoty proponowanej przez dłużnika lub wynikającej z posiadanej zdolności do spłaty),
- wydłużenie okresu kredytowania,
- zmianę terminu spłaty raty,
- prolongatę w spłatach,
- zmianę zasad oprocentowania,
- przejęcie długu przez wstąpienie osoby trzeciej na miejsce dłużnika lub przystąpienie do długu osoby trzeciej,
- zmianę algorytmu spłat z malejących na równe,
- ustalenie harmonogramu spłat dla limitu w rachunku bieżącym i kredytu rewolwingowego lub malejącego salda wykorzystanej transakcji kredytowej,
- zmianę sposobu spłat – najpierw kapitał później odsetki,
- czasowe zawieszenie spłat odsetek,
- kapitalizację odsetek/kapitału,
- ustanowienie dodatkowego zabezpieczenia transakcji,
- sprzedaż wierzytelności,
- konwersję,
- przejęcie zabezpieczeń i rozliczenie w ciężar długu,
- podpisanie nowej umowy kredytowej/porozumienia na spłatę restrukturyzowanego zadłużenia,
- inne działania mające na celu minimalizację strat Grupy.
Działania restrukturyzacyjne mogą polegać na podpisaniu nowej umowy kredytowej. Dotyczy to sytuacji, w której poprzednia umowa została wypowiedziana, a obecnie zachodzą przesłanki, że dłużnik odzyskał całkowicie zdolność kredytową. Po uruchomieniu kredyt podlega oznaczeniu jako kredyt zrestrukturyzowany. Transakcje zrestrukturyzowane podlegają rejestracji i objęte są bieżącym monitoringiem. Prawidłowość realizacji warunków aneksu restrukturyzacyjnego/nowej umowy/porozumienia jest monitorowana w szczególności w zakresie zgodności spłaty zadłużenia z terminami i kwotami określonymi w aneksie restrukturyzacyjnym/nowej umowie/porozumieniu. W przypadku stwierdzenia zagrożenia dla realizacji aneksu restrukturyzacyjnego/nowej umowy/porozumienia, komórka organizacyjna przeprowadzająca monitoring warunków restrukturyzacji podejmuje działania w celu renegocjacji warunków lub przekazania transakcji do windykacji. Rejestr tworzony jest i aktualizowany na bieżąco na podstawie właściwych zapisów w systemach informatycznych Banku. Wyniki monitoringu transakcji objętych restrukturyzacją prezentowane są w okresach kwartalnych na Komitecie Kredytowym Banku. W ramach mechanizmów kontrolnych na koniec każdego kwartału dokonywany jest przegląd oznaczeń transakcji zrestrukturyzowanych.
Zgodnie z Rekomendacją R restrukturyzacja stanowi przesłankę utraty wartości ekspozycji kredytowej, a każda zrestrukturyzowana ekspozycja podlega pomiarowi pod kątem utraty wartości. W przypadku transakcji restrukturyzowanych ponowna klasyfikacja ekspozycji do kategorii ekspozycji bez utraty wartości możliwa jest po zastosowaniu 12 -miesięcznego okresu kwarantanny, podczas którego przeterminowanie transakcji nie może przekraczać 30 dni na koniec żadnego z miesięcy oraz 24 miesięcznego okresu warunkowego.
Poniżej tabele prezentują wartość kredytów i pożyczek w procesie restrukturyzacji (forborne) według stanu na 31 grudnia 2016 roku i 31 grudnia 2015 roku
Stan na | Stan na | |
---|---|---|
31 grudnia 2016 | 31 grudnia 2015 | |
tys. zł | tys. zł | |
Kredyty i pożyczki udzielone klientom brutto, w tym: | 5 472 152 | 5 542 489 |
Kredyty i pożyczki udzielone klientom brutto (forborne): | 61 901 | 56 888 |
osoby fizyczne: | 18 449 | 9 588 |
- kredyty gotówkowe i ratalne | 10 305 | 2 498 |
- pożyczki hipoteczne | 2 380 | 1 645 |
- kredyty na nieruchomości | 5 764 | 5 445 |
klienci instytucjonalni: | 43 452 | 47 300 |
- kredyty w rachunku bieżącym | 4 588 | 4 930 |
- kredyty operacyjne | 9 028 | 10 216 |
- kredyty inwestycyjne | 24 982 | 27 355 |
- kredyty pozostałe | 4 854 | 4 799 |
instytucje samorządowe | 0 | 0 |
Odpisy z tytułu utraty wartości kredytów i pożyczek udzielonych klientom (forborne): | (20 659) | (16 229) |
Kredyty i pożyczki udzielone klientom netto (forborne) | 41 242 | 40 659 |
Kredyty i pożyczki udzielone klientom brutto (forborne) według stosowanych zmian warunków spłaty* | Stan na | Stan na |
---|---|---|
31 grudnia 2016 | 31 grudnia 2015 | |
tys. zł | tys. zł | |
- zmiana harmonogramu spłat | 42 098 | 37 750 |
- wydłużenie okresu kredytowania | 35 049 | 30 258 |
- karencja w spłacie | 24 999 | 23 189 |
- ustalenie harmonogramu spłat dla limitu | 1 062 | 1 133 |
- zmiana zasad oprocentowania | 22 950 | 22 915 |
- przejęcie długu | 20 | 27 |
- zmiana zabezpieczenia | 1 935 | 727 |
- przystąpienie do długu | 1 390 | 910 |
- nowa umowa restrukturyzacyjna | 687 | 51 |
* Dla jednego kredytu i pożyczki można zastosować kilka zmian warunków spłaty.
Struktura kredytów i pożyczek w procesie restrukturyzacji (forborne) według przesłanki utraty wartości na 31 grudnia 2016 roku i 31 grudnia 2015 roku przedstawiała się następująco:
Kredyty i pożyczki udzielone klientom (wartość brutto) |
Odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości | Kredyty i pożyczki udzielone klientom (wartość netto) |
|||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Stan na | |||||||
31 grudnia 2016 | z rozpoznaną utratą wartości | bez rozpoznanej utraty wartości | z rozpoznaną utratą wartości | bez rozpoznanej utraty wartości | z rozpoznaną utratą wartości | bez rozpoznanej utraty wartości | Razem |
tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | |
osoby fizyczne: | 12 650 | 5 799 | 5 512 | 45 | 7 138 | 5 754 | 12 892 |
- kredyty gotówkowe i ratalne | 9 436 | 869 | 4 430 | 9 | 5 006 | 860 | 5 866 |
- pożyczki hipoteczne | 1 511 | 869 | 434 | 8 | 1 077 | 861 | 1 938 |
- kredyty na nieruchomości | 1 703 | 4 061 | 648 | 28 | 1 055 | 4 033 | 5 088 |
klienci instytucjonalni: | 25 174 | 18 278 | 14 939 | 163 | 10 235 | 18 115 | 28 350 |
- kredyty w rachunku bieżącym | 4 024 | 564 | 1 660 | 5 | 2 364 | 559 | 2 923 |
- kredyty operacyjne | 6 278 | 2 750 | 2 979 | 24 | 3 299 | 2 726 | 6 025 |
- kredyty inwestycyjne | 10 559 | 14 423 | 8 469 | 129 | 2 090 | 14 294 | 16 384 |
- kredyty pozostałe | 4 313 | 541 | 1 831 | 5 | 2 482 | 536 | 3 018 |
instytucje samorządowe | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Razem | 37 824 | 24 077 | 20 451 | 208 | 17 373 | 23 869 | 41 242 |
Kredyty i pożyczki udzielone klientom (wartość brutto) |
Odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości | Kredyty i pożyczki udzielone klientom (wartość netto) |
|||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Stan na | |||||||
31 grudnia 2015 | z rozpoznaną utratą wartości | bez rozpoznanej utraty wartości | z rozpoznaną utratą wartości | bez rozpoznanej utraty wartości | z rozpoznaną utratą wartości | bez rozpoznanej utraty wartości | Razem |
tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | |
osoby fizyczne: | 4 804 | 4 784 | 1 837 | 6 | 2 967 | 4 778 | 7 745 |
- kredyty gotówkowe i ratalne | 2 262 | 236 | 943 | 1 | 1 319 | 235 | 1 554 |
- pożyczki hipoteczne | 649 | 996 | 137 | 1 | 512 | 995 | 1 507 |
- kredyty na nieruchomości | 1 893 | 3 552 | 757 | 4 | 1 136 | 3 548 | 4 684 |
klienci instytucjonalni: | 25 441 | 21 859 | 14 046 | 340 | 11 395 | 21 519 | 32 914 |
- kredyty w rachunku bieżącym | 4 476 | 454 | 2 049 | 7 | 2 427 | 447 | 2 874 |
- kredyty operacyjne | 6 190 | 4 026 | 2 231 | 62 | 3 959 | 3 964 | 7 923 |
- kredyty inwestycyjne | 10 661 | 16 694 | 8 054 | 260 | 2 607 | 16 434 | 19 041 |
- kredyty pozostałe | 4 114 | 685 | 1 712 | 11 | 2 402 | 674 | 3 076 |
instytucje samorządowe | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Razem | 30 245 | 26 643 | 15 883 | 346 | 14 362 | 26 297 | 40 659 |
Poniższe tabele prezentują podsumowanie kategorii jakościowych kredytów i pożyczek w procesie restrukturyzacji (forborne) wg stanu na 31 grudnia 2016 roku oraz 31 grudnia 2015 roku.
Stan na | Stan na | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
31 grudnia 2016 | 31 grudnia 2015 | |||||||
Wartość bilansowa brutto | Odpis | Wartość bilansowa netto | Udział w ekspozycji | Wartość bilansowa brutto | Odpis | Wartość bilansowa netto | Udział w ekspozycji | |
tys. zł | tys. zł | tys. zł | % | tys. zł | tys. zł | tys. zł | % | |
Kredyty i pożyczki nieprzeterminowane, bez przesłanki utraty wartości | 18 887 | 139 | 18 748 | 45,5% | 19 771 | 247 | 19 524 | 48,0% |
Kredyty i pożyczki przeterminowane, bez przesłanki utraty wartości | 1 899 | 40 | 1 859 | 4,5% | 775 | 4 | 771 | 1,9% |
Kredyty i pożyczki, dla których wystąpiły przesłanki utraty wartości ale samej utraty wartości nie stwierdzono | 3 291 | 29 | 3 262 | 7,9% | 6 097 | 95 | 6 002 | 14,8% |
Kredyty i pożyczki, dla których wystąpiły przesłanki utraty wartości, rozpoznano utratę wartości i utworzono odpis aktualizujący | 37 824 | 20 451 | 17 373 | 42,1% | 30 245 | 15 883 | 14 362 | 35,3% |
Razem | 61 901 | 20 659 | 41 242 | 100,0% | 56 888 | 16 229 | 40 659 | 100,0% |
Poniższe tabele prezentują zmianę wartości bilansowych kredytów i pożyczek w procesie restrukturyzacji (forborne) w poszczególnych okresach sprawozdawczych.
wartość netto | wartość brutto ekspozycji ujętych w okresie |
wartość brutto ekspozycji wyłączonych w okresie |
spłata należności w okresie |
zmiana odpisów aktualizujących w okresie |
wartość netto | |
---|---|---|---|---|---|---|
1 stycznia 2016 | 31 grudnia 2016 | |||||
tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | |
osoby fizyczne: | 7 745 | 9 694 | 0 | (834) | (3 713) | 12 892 |
- kredyty gotówkowe i ratalne | 1 554 | 8 050 | 0 | (244) | (3 494) | 5 866 |
- pożyczki hipoteczne | 1 507 | 869 | 0 | (134) | (304) | 1 938 |
- kredyty na nieruchomości | 4 684 | 775 | 0 | (456) | 85 | 5 088 |
klienci instytucjonalni: | 32 914 | 878 | 0 | (4 725) | (717) | 28 350 |
- kredyty w rachunku bieżącym | 2 874 | 753 | 0 | (1 095) | 391 | 2 923 |
- kredyty operacyjne | 7 923 | 56 | 0 | (1 244) | (710) | 6 025 |
- kredyty inwestycyjne | 19 041 | 0 | 0 | (2 373) | (284) | 16 384 |
- kredyty pozostałe | 3 076 | 69 | 0 | (13) | (114) | 3 018 |
instytucje samorządowe | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Razem | 40 659 | 10 572 | 0 | (5 559) | (4 430) | 41 242 |
wartość netto | wartość brutto ekspozycji ujętych w okresie |
wartość brutto ekspozycji wyłączonych w okresie |
spłata należności w okresie |
zmiana odpisów aktualizujących w okresie |
wartość netto | |
---|---|---|---|---|---|---|
1 stycznia 2015 | 31 grudnia 2015 | |||||
tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | tys. zł | |
osoby fizyczne: | 5 889 | 2 262 | 0 | (832) | 426 | 7 745 |
- kredyty gotówkowe i ratalne | 476 | 1 797 | 0 | (39) | (680) | 1 554 |
- pożyczki hipoteczne | 1 499 | 0 | 0 | (95) | 103 | 1 507 |
- kredyty na nieruchomości | 3 914 | 465 | 0 | (698) | 1 003 | 4 684 |
klienci instytucjonalni: | 34 354 | 1 235 | 0 | (4 508) | 1 833 | 32 914 |
- kredyty w rachunku bieżącym | 2 509 | 889 | 0 | (841) | 317 | 2 874 |
- kredyty operacyjne | 8 789 | 346 | 0 | (2 529) | 1 317 | 7 923 |
- kredyty inwestycyjne | 20 133 | 0 | 0 | (976) | (116) | 19 041 |
- kredyty pozostałe | 2 923 | 0 | 0 | (162) | 315 | 3 076 |
instytucje samorządowe | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Razem | 40 243 | 3 497 | 0 | (5 340) | 2 259 | 40 659 |
Wartość przychodów odsetkowych od kredytów i pożyczek w procesie restrukturyzacji (forborne) w 2016 roku i 2015 roku przedstawiała się następująco.
okres | okres | |
---|---|---|
od 01.01.2016 | od 01.01.2015 | |
do 31.12.2016 | do 31.12.2015 | |
tys. zł | tys. zł | |
osoby fizyczne: | 416 | 252 |
- kredyty gotówkowe i ratalne | 377 | 95 |
- pożyczki hipoteczne | 21 | 38 |
- kredyty na nieruchomości | 18 | 119 |
klienci instytucjonalni: | 129 | 830 |
- kredyty w rachunku bieżącym | 2 | 82 |
- kredyty operacyjne | 17 | 23 |
- kredyty inwestycyjne | 62 | 598 |
- pożyczki hipoteczne | 48 | 0 |
- kredyty pozostałe | 0 | 127 |
instytucje samorządowe | 0 | 0 |
Razem | 545 | 1 082 |