Adekwatność kapitałowa

Zarządzanie adekwatnością kapitałową ma na celu utrzymywanie posiadanych przez Grupę kapitałów własnych na poziomie nie niższym niż wymagany przez zewnętrzne i wewnętrzne regulacje. Regulacje te uzależniają wymagany poziom kapitałów od skali działalności i ryzyka podejmowanego przez Grupę.

Mając na uwadze powyższy cel Grupa regularnie:

• identyfikuje ryzyka istotne z punktu widzenia swojej działalności,
• zarządza ryzykami istotnymi,
• wyznacza kapitał wewnętrzny, który zobowiązuje się posiadać na wypadek materializacji ryzyka,
• kalkuluje i raportuje miary adekwatności kapitałowej,
• dokonuje alokacji kapitału wewnętrznego na obszary biznesowe,
• przeprowadza testy warunków skrajnych,
• porównuje potrzeby kapitałowe z posiadanym poziomem kapitałów własnych,
• integruje proces oceny adekwatności kapitałowej z procesem opracowywania strategii Banku, planów finansowych i sprzedażowych.

Fundusze własne

Fundusze własne Grupy składają się z funduszy podstawowych i uzupełniających. W 2013 roku fundusze podstawowe Grupy obejmowały:

• fundusze zasadnicze (kapitał zakładowy, zapasowy i rezerwowy),
• fundusz ogólnego ryzyka,

i były pomniejszane o:

• wartości niematerialne i prawne według ich wyceny bilansowej,
• ujemne różnice z wyceny instrumentów dłużnych zaklasyfikowanych jako dostępne do sprzedaży,
• inne pozycje wskazane w regulacjach nadzorczych.

Z kolei fundusze uzupełniające Grupy w 2013 roku stanowiły:

• określoną, przez stosowne przepisy, część dodatnich różnic z wyceny instrumentów dłużnych zaklasyfikowanych jako dostępne do sprzedaży,
• środki pieniężne pochodzące z uzyskanej w 2011 roku pożyczki podporządkowanej udzielonej przez Pocztę Polską oraz dwóch emisji obligacji podporządkowanych (przeprowadzonych odpowiednio w 2011 roku oraz 2012 roku),
• inne pozycje wskazane w regulacjach nadzorczych.

Wymogi kapitałowe (Filar I)

Bank dla celów wyznaczania całkowitego wymogu kapitałowego stosuje metody wynikające z Uchwały nr 76/2010 Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 10 marca 2010 roku, w tym w szczególności:

• metodę standardową do obliczania wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka kredytowego zgodnie z załącznikiem 4 do wyżej wymienionej uchwały,
• uproszczoną technikę ujmowania zabezpieczeń, w której waga ryzyka kontrahenta jest zastępowana wagą ryzyka zabezpieczenia (jego wystawcy), zgodnie z załącznikiem 17 do wyżej wymienionej uchwały,
• metodę standardową do obliczania wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka operacyjnego zgodnie z załącznikiem 14 do wyżej wymienionej uchwały (w 2012 roku nastąpiła zmiana metody z dotychczas stosowanej metody podstawowego wskaźnika),
• metodę podstawową do obliczania wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka walutowego zgodnie z załącznikiem 6 do wyżej wymienionej uchwały,
• metodę terminów zapadalności do obliczania wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka ogólnego stóp procentowych zgodnie z załącznikiem 10 do wyżej wymienionej uchwały,
• metodę podstawową do obliczania wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka szczególnego cen instrumentów dłużnych zgodnie z załącznikiem 9 do wyżej wymienionej uchwały,
• metodę zgodną z załącznikiem 12 do w/w uchwały dla wyliczenia wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka przekroczenia limitu koncentracji zaangażowań,
• zgodną z załącznikiem 13 do wyżej wymienionej uchwały dla wyliczenia wymogu kapitałowego z tytułu przekroczenia progu koncentracji kapitałowej.

W związku z nieznaczącą skalą działalności handlowej oraz niskim poziomem realizowanych operacji walutowych, wymóg kapitałowy dla Grupy z tytułu rynkowych rodzajów ryzyka oraz ryzyka walutowego wyniósł 0,00 zł. Oznacza to, iż na koniec 2013 roku Grupa posiadała wymóg kapitałowy wyłącznie z tytułu ryzyka kredytowego i ryzyka operacyjnego.

W 2013 roku poziom nadzorczego współczynnika wypłacalności kształtował się powyżej wymaganego minimalnego poziomu regulacyjnego.

Bank prowadzi prace mające na celu dostosowanie jego działalności oraz Grupy do wymogów regulacyjnych wynikających z Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 roku w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych, zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 648/2012.

Kapitał wewnętrzny (Filar II)

Podczas procesu identyfikacji istotnych rodzajów ryzyka w działalności Grupy, po uwzględnieniu skali i złożoności działania określane są dodatkowe rodzaje ryzyka, które zdaniem kierownictwa nie są w pełni ujęte w ramach ryzyka Filara I. Identyfikacja ma na celu optymalne dostosowanie struktury kapitału wewnętrznego do rzeczywistych potrzeb kapitałowych, odzwierciedlających faktyczny poziom ekspozycji na ryzyko.

Kapitał wewnętrzny dla dodatkowych rodzajów ryzyka, wyliczany jest na podstawie wewnętrznych metod zaakceptowanych przez Zarząd Banku uwzględniających skalę i specyfikę działania Grupy w kontekście danego ryzyka.

Dodatkowo przy wyznaczaniu kapitału wewnętrznego, Grupa stosuje konserwatywne podejście w zakresie uwzględnienia efektu dywersyfikacji ryzyka pomiędzy poszczególnymi rodzajami ryzyka.

Należy wskazać, że ze względu na specyfikę ryzyka płynności oraz wzorując się na standardach i praktykach rynkowych, Grupa nie wyznacza dodatkowego kapitału wewnętrznego na ten rodzaj ryzyka. Z tego względu jednak przywiązuje szczególną uwagę do oceny procesu jego zarządzania.

W 2013 roku poziom wewnętrznego współczynnika wypłacalności kształtował się powyżej wymaganego
minimalnego poziomu regulacyjnego.

Ujawnienia (Filar III)

Zgodnie z postanowieniami Uchwały nr 385/2008 Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 17 grudnia 2008 roku w sprawie szczegółowych zasad i sposobu ogłaszania przez banki informacji o charakterze jakościowym i ilościowym dotyczących adekwatności kapitałowej oraz zakresu informacji podlegających ogłaszaniu (wraz z późniejszymi zmianami) oraz zatwierdzonych przez Radę Nadzorczą Banku Pocztowego S.A. „Generalnych zasad polityki ujawnień informacji na temat adekwatności kapitałowej w Banku Pocztowym S.A.” Grupa ogłasza w cyklu rocznym informacje dotyczące adekwatności kapitałowej w odrębnym dokumencie, publikowanym nie później niż w terminie 30 dni od dnia zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego przez Walne Zgromadzenie.

Adekwatość kapitałowa Grupy Banku (w mln zł)

W 2013 roku ujawnienie dotyczące adekwatności kapitałowej były prezentowane zgodnie z wyznaczonymi terminami wynikającymi z zapisów powyższej wskazanej Uchwały.

Poniższe tabele przedstawiają szczegółowe kalkulacje wielkości bazowych kapitału regulacyjnego oraz współczynnika wypłacalności według stanu na dzień 31 grudnia 2012 roku oraz 31 grudnia 2013 roku.

Fundusze własne (w tys. zł)

	31.12.2013	31.12.2012
I. Fundusze podstawowe (Tier I)	360 121	329 660
1. Fundusze zasadnicze	267 220	224 776
a) Kapitał zakładowy	97 290	97 290
b) Kapitał zapasowy	34 068	33 761
c) Kapitał rezerwowy	135 862	93 725
2. Pozycje dodatkowe funduszy podstawowych	142 372	140 294
a) Fundusz ogólnego ryzyka	106 345	101 345
b) Zysk netto bieżącego okresu	36 027	38 949
3. Pozycje pomniejszające fundusze podstawowe, w tym:	(49 471)	(35 410)
a) Wartości niematerialne wycenione według wartości bilansowej	(30 215)	(27 339)
b) Strata z lat ubiegłych	(16 476)	(7 981)
c) Pozostałe	(2 780)	(90)
II. Fundusze uzupełniające (Tier II), w tym:	123 810	135 946
1. Zobowiązania podporządkowane zaliczone do funduszy uzupełniających	123 140	131 740
2. Pozostałe	670	4 206
Fundusze własne	483 931	465 606

 

Wymogi kapitałowe (w tys. zł)

	31.12.2013	31.12.2012
Wymogi kapitałowe dla ryzyka kredytowego, kredytowego kontrahenta, rozmycia i dostawy instrumentów do rozliczenia w późniejszym terminie, w tym dla ekspozycji	267 672	233 697
z wagą ryzyka 0%	0	0
z wagą ryzyka 20%	5 884	6 800
z wagą ryzyka 35%	45 440	42 305
z wagą ryzyka 50%	1 091	737
z wagą ryzyka 75%	145 771	121 279
z wagą ryzyka 100%	69 086	61 232
z wagą ryzyka 150%	400	1 344
pozostałe wagi ryzyka	0	0
Wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka operacyjnego	35 390	33 179
Całkowity wymóg kapitałowy	303 062	266 876
Współczynnik wypłacalności	12,8%	14,0%
Tier 1	9,5%	9,9%

 

W 2013 roku działalność Grupy była prowadzona w sposób zapewniający utrzymanie miar kapitałowych na bezpiecznym poziomie powyżej wymaganego poziomu regulacyjnego.