Adekwatność kapitałowa
Zarządzanie adekwatnością kapitałową Grupy realizowane jest na poziomie Banku. Ma ono na celu utrzymywanie posiadanych przez Bank kapitałów własnych na poziomie nie niższym niż wymagany przez zewnętrzne i wewnętrzne regulacje. Regulacje te uzależniają wymagany poziom kapitałów od skali działalności i ryzyka podejmowanego przez Bank.
Mając na uwadze powyższy cel Bank regularnie:
- identyfikuje ryzyka istotne z punktu widzenia swojej działalności,
- zarządza istotnymi rodzajami ryzyka,
- wyznacza kapitał wewnętrzny, który zobowiązuje się posiadać na wypadek materializacji ryzyka,
- kalkuluje i raportuje miary adekwatności kapitałowej,
- alokuje kapitał wewnętrzny na obszary biznesowe,
- przeprowadza testy warunków skrajnych,
- porównuje potrzeby kapitałowe z posiadanym poziomem kapitałów własnych,
- integruje proces oceny adekwatności kapitałowej z procesem opracowywania strategii Banku, planów finansowych i sprzedażowych.
W 2016 roku poziom współczynnika wypłacalności, współczynnika kapitału Tier 1 oraz wewnętrznego współczynnika wypłacalności Banku kształtował się powyżej wymaganego minimalnego poziomu regulacyjnego, który w 2016 roku w przypadku CAR wynosił 13,25%, a Tier 1 -10,25% (Zalecenie KNF nr DRB/0735/2/1/2015).
W celu zapewnienia wysokich standardów zarządzania kapitałowego, zgodnych z najlepszą praktyką bankową, Bank dokonuje corocznego przeglądu obowiązujących zasad i procedur.
Fundusze własne
Dla celów wyznaczania funduszy własnych Bank stosuje metody wynikające z Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 575/2013 z 26 czerwca 2013 roku w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych, zmieniające Rozporządzenie (UE) nr 648/2012 („Rozporządzenie CRR”). Fundusze własne Banku składają się z funduszy podstawowych Tier 1 (CET1) oraz funduszy Tier 2.
W 2016 roku fundusze podstawowe Tier 1 Banku obejmowały:
- instrumenty kapitałowe spełniające warunki, o których mowa w Rozporządzeniu CRR,
- agio emisyjne związane z instrumentami, o których mowa w punkcie powyżej,
- zyski zatrzymane, w tym zyski z bieżącego okresu lub zyski roczne przed podjęciem formalnej decyzji potwierdzającej ostateczny wynik finansowy w danym roku po uzyskaniu uprzedniego zezwolenia właściwego organu,
- skumulowane inne całkowite dochody,
- kapitały rezerwowe,
- fundusz ogólnego ryzyka,
- niezrealizowane zyski i straty wyceniane według wartości godziwej (w kwotach uwzględniających przepisy przejściowe o których mowa w art. 467 oraz art. 468 Rozporządzenia CRR),
- inne pozycje funduszy podstawowych Tier 1, określone w Rozporządzeniu CRR,
i uwzględniały korekty z tytułu:
- wartości niematerialne według ich wyceny bilansowej,
- filtrów ostrożnościowych,
- oraz innych pozycji pomniejszających fundusze podstawowe Tier1, określone w Rozporządzeniu CRR.
W czerwcu 2016 roku, Bank dokonał emisji obligacji podporządkowanych serii P1 o wartości nominalnej 50 mln zł i dacie zapadalności 8 czerwca 2026 roku. W dniu 23 czerwca 2016 roku. Bank uzyskał zgodę KNF na zaliczenie w/w obligacji jako instrumentów w kapitale Tier 2 (sygn. DBK/DBK2/7100/5/4/2016/AN).
Jednocześnie w lipcu 2016 roku Bank dokonał wcześniejszego wykupu obligacji podporządkowanych Serii BP0721 o wartości nominalnej 47,34 mln zł, które na podstawie decyzji KNF z dnia 04 października 2011 r. (sygn. DNB/IV/7100/2/5/IL/11) zostały zaliczone do funduszy uzupełniających (obecnie kapitału Tier 2) Banku. W dniu 23 czerwca 2016 roku Bank uzyskał zezwolenie KNF na wcześniejszy wykup w/w obligacji (sygn. DBK/DBK2/7100/4/5/2016/AN).
Według stanu na 31 grudnia 2016 roku fundusze Tier 2 Banku stanowiły środki pieniężne pochodzące z uzyskanej w 2014 roku pożyczki podporządkowanej udzielonej przez Pocztę Polską S.A. oraz dwóch emisji obligacji podporządkowanych (przeprowadzonych odpowiednio w 2012 roku oraz 2016 roku).
Wymogi kapitałowe (Filar I)
Bank dla celów wyznaczania całkowitego wymogu kapitałowego stosuje metody wynikające z Rozporządzenia CRR, w tym w szczególności:
- metodę standardową do obliczania wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka kredytowego,
- uproszczoną technikę ujmowania zabezpieczeń, w której waga ryzyka kontrahenta jest zastępowana wagą ryzyka zabezpieczenia (jego wystawcy),
- metodę standardową do obliczania wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka operacyjnego,
- metodę standardową dla ryzyka korekty wyceny kredytowej,
- metodę podstawową do obliczania wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka walutowego,
- metodę terminów zapadalności do obliczania wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka ogólnego stóp procentowych,
- metodę podstawową do obliczania wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka szczególnego cen instrumentów dłużnych,
- metodę dla wyliczenia wymogu kapitałowego z tytułu dużych ekspozycji.
W związku z nieznaczącą skalą działalności handlowej wymóg kapitałowy dla Banku z tytułu rynkowych rodzajów ryzyka wyniósł 0,00 zł. Oznacza to, że w analizowanym okresie Bank posiadał wymóg kapitałowy wyłącznie z tytułu ryzyka kredytowego, ryzyka operacyjnego oraz ryzyka korekty wyceny kredytowej.
Kapitał wewnętrzny (Filar II)
Podczas procesu identyfikacji istotnych rodzajów ryzyka w działalności Banku, po uwzględnieniu skali i złożoności działania określane są dodatkowe rodzaje ryzyka, które zdaniem kierownictwa nie są w pełni ujęte w ramach ryzyka Filara I. Identyfikacja ma na celu optymalne dostosowanie struktury kapitału wewnętrznego do rzeczywistych potrzeb kapitałowych, odzwierciedlających faktyczny poziom ekspozycji na ryzyko.
Kapitał wewnętrzny dla dodatkowych rodzajów ryzyka, wyliczany jest na podstawie wewnętrznych metod zaakceptowanych przez Zarząd Banku uwzględniających skalę i specyfikę działania Banku w kontekście danego ryzyka.
Dodatkowo przy wyznaczaniu kapitału wewnętrznego Bank stosuje konserwatywne podejście w zakresie uwzględnienia efektu dywersyfikacji ryzyka pomiędzy poszczególnymi rodzajami ryzyka.
W 2016 roku poziom wewnętrznego współczynnika wypłacalności kształtował się powyżej wymaganego minimalnego poziomu regulacyjnego.
Ujawnienia (Filar III)
Zgodnie z postanowieniami Rozporządzenia CRR oraz zatwierdzonych przez Radę Nadzorczą Banku Pocztowego „Generalnych zasad polityki ujawnień informacji na temat adekwatności kapitałowej w Banku Pocztowym S.A.”, w 2016 roku Bank ogłosi informacje dotyczące adekwatności kapitałowej w odrębnym dokumencie.
Adekwatność kapitałowa Banku
Współczynnik wypłacalności (CAR) i współczynnik kapitału Tier 1 wg stanu na 31 grudnia 2014 roku, 31 grudnia 2015 roku, 31 grudnia 2016 roku wyliczone zostały zgodnie z Rozporządzeniem CRR. Bank na mocy powyższych przepisów zwolniony jest z ustalenia wymogów kapitałowych na poziomie skonsolidowanym. Dane jednostkowe.
W pozostałych latach wartości CAR i Tier 1 wyliczone zostały zgodnie z wymogami uchwały Nr 76/2010 Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 10 marca 2010 roku w sprawie zakresu i szczegółowych zasad wyznaczania wymogów kapitałowych z tytułu poszczególnych rodzajów ryzyka (z późniejszymi zmianami). Dane jednostkowe.
Poniższe tabele przedstawiają szczegółowe kalkulacje wielkości bazowych dla funduszy własnych, wymogów kapitałowych oraz współczynników adekwatności kapitałowej według stanu na dzień 31 grudnia 2016 roku oraz 31 grudnia 2015 roku.
Fundusze własne (w tys. zł) | |||
---|---|---|---|
31.12.2016 | 31.12.2015 | ||
I. Fundusze podstawowe (Tier I) | 460 126 | 480 417 | |
Opłacone instrumenty kapitałowe | 110 133 | 110 133 | |
Agio | 55 356 | 55 691 | |
Zyski zatrzymane, w tym: | 2 724 | 25 086 | |
- zysk ( zweryfikowany zysk za I półrocze) | 10 011 | 25 086 | |
- strata ( część nieuznanego zysku bieżącego) | (7 287) | 0 | |
Skumulowane inne całkowite dochody | (9 273) | 11 908 | |
Korekty z tytułu niezrealizowanych zysków/strat z instrumentów w kapitale podstawowym Tier 1* |
(789) | (8 146) | |
Kapitał rezerwowy | 252 862 | 225 577 | |
Fundusze ogólne ryzyka bankowego | 124 345 | 114 345 | |
Inne wartości niematerialne | (74 749) | (53 362) | |
Dodatkowe korekty wartości z tytułu wymogów w zakresie ostrożnej wyceny | (483) | (815) | |
Kapitał uzupełniający Tier II | 134 715 | 126 138 | |
Instrumenty kapitałowe i pożyczki podporządkowane kwalifikujące się jako kapitał Tier II | 134 715 | 93 000 | |
Korekty w okresie przejściowym z tytułu instrumentów w kapitale Tier II | 0 | 33 138 | |
Fundusze własne | 594 841 | 606 555 |
* korekta dotyczy usunięcia części dodatniej wyceny z tyt. niezrealizowanych zysków w okresie przejściowym
Współczynnik wypłacalności na koniec 2016 roku wyniósł 14,4% natomiast współczynnik kapitału Tier1 wyniósł 11,1%, co oznacza, że działalność Banku była prowadzona w sposób zapewniający utrzymanie miar kapitałowych na poziomie powyżej wymaganych poziomów regulacyjnych.
Wymogi kapitałowe (w tys. zł) | ||
---|---|---|
31.12.2016 | 31.12.2015 | |
Wymogi kapitałowe dla ryzyka kredytowego, kredytowego kontrahenta, rozmycia i dostawy instrumentów do rozliczenia w późniejszym terminie, w tym dla ekspozycji: | 288 913 | 293 382 |
z wagą ryzyka 0% | 0 | 0 |
z wagą ryzyka 20% | 3 336 | 4 128 |
z wagą ryzyka 35% | 41 643 | 43 364 |
z wagą ryzyka 50% | 488 | 2 535 |
z wagą ryzyka 75% | 170 588 | 176 316 |
z wagą ryzyka 100% | 60 275 | 57 036 |
z wagą ryzyka 150% | 4 189 | 5 454 |
z wagą ryzyka 250% | 8 371 | 4 540 |
pozostałe wagi ryzyka | 0 | 0 |
z tytułu wkładu do funduszu kontrahenta centralnego na wypadek niewykonania zobowiązania | 23 | 9 |
Wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka operacyjnego | 42 319 | 41 270 |
Wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka walutowego | 0 | 1 201 |
Wymóg kapitałowy z tytułu korekty wyceny kredytowej (CVA) | 12 | 51 |
Całkowity wymóg kapitałowy | 331 244 | 335 904 |
Współczynnik wypłacalności | 14,4% | 14,4% |
Tier 1 | 11,1% | 11,4% |
Bank w 2016 roku nie otrzymywał finansowego wsparcia pochodzącego ze środków publicznych, w szczególności ustawy z dnia 12 lutego 2009 roku o udzielaniu przez Skarb Państwa wsparcia instytucjom finansowym (Dz.U. z 2014 roku poz. 158).