Zarządzanie ryzykiem

Zarządzanie adekwatnością kapitałową Grupy realizowane jest na poziomie Banku. Ma ono na celu utrzymywanie posiadanych przez Bank kapitałów własnych na poziomie nie niższym niż wymagany przez zewnętrzne i wewnętrzne regulacje. Regulacje te uzależniają wymagany poziom kapitałów od skali działalności i ryzyka podejmowanego przez Bank.

Mając na uwadze powyższy cel Bank regularnie:

• identyfikuje ryzyka istotne z punktu widzenia swojej działalności,
• zarządza istotnymi rodzajami ryzyka,
• wyznacza kapitał wewnętrzny, który zobowiązuje się posiadać na wypadek materializacji ryzyka,
• kalkuluje i raportuje miary adekwatności kapitałowej,
• alokuje kapitał wewnętrzny na obszary biznesowe,
• przeprowadza testy warunków skrajnych,
• porównuje potrzeby kapitałowe z posiadanym poziomem kapitałów własnych,
• integruje proces oceny adekwatności kapitałowej z procesem opracowywania strategii Banku, planów finansowych i sprzedażowych.

W 2015 roku poziom współczynnika wypłacalności, współczynnika kapitału Tier 1 oraz wewnętrznego współczynnika wypłacalności Banku kształtował się powyżej wymaganego minimalnego poziomu regulacyjnego.

W celu zapewnienia wysokich standardów zarządzania kapitałowego, zgodnych z najlepszą praktyką bankową, Bank dokonuje corocznego przeglądu obowiązujących zasad i procedur.

Fundusze własne

Dla celów wyznaczania funduszy własnych Bank stosuje metody wynikające z Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 575/2013 z 26 czerwca 2013 roku w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych, zmieniające Rozporządzenie  (UE) nr 648/2012 (Rozporządzenie CRR). Fundusze własne Grupy składają się z funduszy podstawowych Tier 1 (CET1) oraz funduszy Tier 2.

W 2015 roku fundusze podstawowe Tier 1 Banku obejmowały:

• instrumenty kapitałowe spełniające warunki, o których mowa w Rozporządzeniu CRR,
• agio emisyjne związane z instrumentami, o których mowa w punkcie powyżej,
• zyski zatrzymane, w tym zyski z bieżącego okresu lub zyski roczne przed podjęciem formalnej decyzji potwierdzającej ostateczny wynik finansowy w danym roku po uzyskaniu uprzedniego zezwolenia właściwego organu,
• skumulowane inne całkowite dochody,
• kapitały rezerwowe,
• fundusz ogólnego ryzyka,
• niezrealizowane zyski i straty wyceniane według wartości godziwej (w kwotach uwzględniających przepisy przejściowe o których mowa w art. 467 oraz art. 468 Rozporządzenia CRR),
• inne pozycje funduszy podstawowych Tier 1, określone w Rozporządzeniu CRR,

i były pomniejszane o:

• wartości niematerialne według ich wyceny bilansowej,
• ujemne różnice z wyceny instrumentów dłużnych zaklasyfikowanych jako dostępne do sprzedaży.

W październiku 2015 roku, Bank dokonał emisji akcji zwykłych imiennych serii C1 o łącznej wartości nominalnej 12 842 480,00 zł (wartości emisyjnej w wysokości 60 000 066,56 zł). Środki pochodzące z emisji zostały zarejestrowane przez KRS w dniu 20 listopada 2015 roku. Następnie w dniu 15 grudnia 2015 roku Bank uzyskał zgodę Komisji Nadzoru Finansowego na zaliczenie ww. instrumentów kapitałowych jako instrumenty w kapitale podstawowym Tier 1 (sygn. DBK/DBK2/7105/26/7/2015/AN).

Z kolei fundusze Tier 2 Banku w 2015 roku stanowiły środki pieniężne pochodzące z uzyskanej w 2014 roku pożyczki podporządkowanej udzielonej przez Pocztę Polską S.A. oraz dwóch emisji obligacji podporządkowanych (przeprowadzonych odpowiednio w 2011 roku oraz 2012 roku).

Wymogi kapitałowe (Filar I)

Bank dla celów wyznaczania całkowitego wymogu kapitałowego stosuje metody wynikające z Rozporządzenia CRR, w tym w szczególności:

• metodę standardową do obliczania wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka kredytowego,
• uproszczoną technikę ujmowania zabezpieczeń, w której waga ryzyka kontrahenta jest zastępowana wagą ryzyka zabezpieczenia (jego wystawcy),
• metodę standardową do obliczania wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka operacyjnego,
• metodę standardową dla ryzyka korekty wyceny kredytowej,
• metodę podstawową do obliczania wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka walutowego,
• metodę terminów zapadalności do obliczania wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka ogólnego stóp procentowych,
• metodę podstawową do obliczania wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka szczególnego cen instrumentów dłużnych,
• metodę dla wyliczenia wymogu kapitałowego z tytułu dużych ekspozycji.

W związku z nieznaczącą skalą działalności handlowej wymóg kapitałowy dla Banku z tytułu rynkowych rodzajów ryzyka wyniósł 0,00 zł. Oznacza to, że w analizowanym okresie Bank posiadał wymóg kapitałowy wyłącznie z tytułu ryzyka kredytowego, ryzyka operacyjnego, ryzyka walutowego oraz ryzyka korekty wyceny kredytowej (wg. stanu na 31 grudnia 2015 r. korekta wynosiła 51,0 tys. zł).

W 2015 roku poziom nadzorczego współczynnika wypłacalności kształtował się powyżej wymaganego minimalnego poziomu regulacyjnego.

Kapitał wewnętrzny (Filar II)

Podczas procesu identyfikacji istotnych rodzajów ryzyka w działalności Banku, po uwzględnieniu skali i złożoności działania określane są dodatkowe rodzaje ryzyka, które zdaniem kierownictwa nie są w pełni ujęte w ramach ryzyka Filara I. Identyfikacja ma na celu optymalne dostosowanie struktury kapitału wewnętrznego do rzeczywistych potrzeb kapitałowych, odzwierciedlających faktyczny poziom ekspozycji na ryzyko.

Kapitał wewnętrzny dla dodatkowych rodzajów ryzyka, wyliczany jest na podstawie wewnętrznych metod zaakceptowanych przez Zarząd Banku uwzględniających skalę i specyfikę działania Banku w kontekście danego ryzyka.

Dodatkowo przy wyznaczaniu kapitału wewnętrznego Bank stosuje konserwatywne podejście w zakresie uwzględnienia efektu dywersyfikacji ryzyka pomiędzy poszczególnymi rodzajami ryzyka.

Należy wskazać, że ze względu na specyfikę ryzyka płynności oraz wzorując się na standardach i praktykach rynkowych, Bank nie wyznacza dodatkowego kapitału wewnętrznego na ten rodzaj ryzyka. Z tego względu jednak przywiązuje szczególną uwagę do oceny procesu jego zarządzania.

W 2015 roku poziom wewnętrznego współczynnika wypłacalności kształtował się powyżej wymaganego minimalnego poziomu regulacyjnego.

Adekwatość kapitałowa Grupy

Ujawnienia (Filar III)

Zgodnie z postanowieniami Rozporządzenia CRR oraz zatwierdzonych przez Radę Nadzorczą Banku Pocztowego Generalnych zasad polityki ujawnień informacji na temat adekwatności kapitałowej w Banku Pocztowym S.A., w 2015 roku Bank ogłosił informacje dotyczące adekwatności kapitałowej w odrębnym dokumencie.

Poniższe tabele przedstawiają szczegółowe kalkulacje wielkości bazowych kapitału regulacyjnego oraz współczynnika wypłacalności według stanu na dzień 31 grudnia 2015 roku oraz 31 grudnia 2014 roku.

W 2015 roku działalność Banku była prowadzona w sposób zapewniający utrzymanie miar kapitałowych na bezpiecznym poziomie powyżej wymaganych poziomów regulacyjnych.

Zgodnie z ustawą z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości, Bank informuje, że w 2015 roku nie otrzymał finansowego wsparcia pochodzącego ze środków publicznych, w szczególności na podstawie ustawy z dnia 12 lutego 2009 roku o udzielaniu przez Skarb Państwa wsparcia instytucjom finansowym (Dz. U. z 2014 roku poz. 158).

*Zaokrąglona waga ryzyka dla ekspozycji z tytułu wkładu do funduszu kontrahenta centralnego na wypadek niewykonania zobowiązania.