Działalność skarbowa
aktywów finansowych
Działalność skarbowa Banku Pocztowego koncentruje się na:
- w ramach Księgi Bankowej zarządzaniu ekspozycją na ryzyko stopy procentowej oraz płynności,
- w ramach Księgi Handlowej zarządzaniu ekspozycją na ryzyko walutowe, a także działalności handlowej na własny rachunek, obsłudze klientów Banku w zakresie produktów skarbowych
Księga Bankowa
W 2015 roku Bank zawierał głównie transakcje kupna i sprzedaży dłużnych papierów wartościowych, transakcje sell-buy-back i buy-sell-back oraz lokował lub pożyczał środki w depozytach na rynku międzybankowym w ramach zarządzania płynnością krótkoterminową oraz zarządzania ryzykiem stopy procentowej. Ponadto, zawierano transakcje pochodne typu FRA, IRS, OIS celem zabezpieczenia ekspozycji na ryzyko stopy procentowej. W ramach zarządzania płynnością długoterminową Bank emitował własne dłużne papiery wartościowe.
Inwestycyjne aktywa finansowe (w tys. zł) | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
31.12.2015 | 31.12.2014 |
|
|||||||
Inwestycyjne aktywa finansowe | 1 248 037 | 1 519 266 | (271 229) | (17,9)% | |||||
dostępne do sprzedaży, w tym: | 803 347 | 1 100 547 | (297 200) | (27,0)% | |||||
Obligacje Skarbu Państwa | 779 609 | 611 726 | 167 883 | 27,4 % | |||||
Obligacje i certyfikaty depozytowe banków | 8 924 | 8 866 | 58 | 0,7 % | |||||
Akcje | 14 814 | 8 | 14 806 | 185 075,0 % | |||||
Instrumenty dłużne wyemitowane przez Narodowy Bank Polski | - | 479 947 | (479 947) | (100,0)% | |||||
utrzymane do terminu zapadalności, w tym: | 444 690 | 418 719 | 25 971 | 6,2 % | |||||
Obligacje Skarbu Państwa | 394 645 | 393 688 | 957 | 0,2 % | |||||
Obligacje i certyfikaty depozytowe banków | 50 045 | 25 031 | 25 014 | 99,9 % |
Na koniec 2015 roku całkowita wielkość inwestycyjnych aktywów finansowych Banku wyniosła 1 248,0 mln zł, czyli zmniejszyła się o 271,2 mln zł, tj. o 17,9% w stosunku do stanu na koniec 2014 roku. Był to efekt zmniejszenia zaangażowania Banku w krótkoterminowe bony pieniężne emitowane przez Narodowy Banku Polski. Dominującą pozycję w portfelu inwestycyjnych aktywów finansowych Banku stanowiły obligacje Skarbu Państwa z udziałem na poziomie 94,1%, podczas gdy w grudniu 2014 roku udział ten wynosił 66,2%. W grudniu 2015 roku wartość nominalna obligacji Skarbu Państwa wyniosła 1 174,3 mln zł i była o 168,8 mln zł (tj. o 16,8%) wyższa niż na koniec 2014 roku.
W 2015 roku, w pozycji Akcje ujęta została wartość godziwa akcji Visa Europe Limited („Visa Europe”). W grudniu 2015 roku Bank otrzymał od Visa Europe informację, że prognozowana kwota rozliczenia transakcji przejęcia Visa Europe przez Visa Inc. alokowana na Bank wyniesie łącznie 3 511 tys. EUR, w tym 2 614 tys. EUR w gotówce i 897 tys. EUR w akcjach uprzywilejowanych zamiennych na akcje Visa Inc. Powyższe kwoty mogą zostać skorygowane o koszty transakcji, a także w wyniku ewentualnych uznanych odwołań członków Visa Europe. Odwołania dotyczą korekty przyznanych członkom kwot z tytułu rozliczenia transakcji. Ponadto, transakcja przewiduje odroczoną płatność typu earn-out dla członków Visa Europe płatną w gotowce po 16-stu kwartałach od rozliczenia transakcji. Warunkiem do udziału w opcji earn-out jest kwalifikowanie się do podziału płatności w gotówce i akcjach oraz uczestnictwo w Visa przez kolejne 4 lata od daty finalizacji transakcji. Na 31 grudnia 2015 roku wartość odroczonej płatności typu earn-out alokowanej na Bank nie została określona.
Na bazie powyższej informacji, Bank dokonał przeszacowania wyceny akcji Visa Europe do wartości godziwej, gdzie jako wartość godziwą przyjęto prognozowaną wartość rozliczenia gotówkowego transakcji alokowaną na Bank oraz prognozowaną wartość przyznanych akcji z uwzględnieniem 6% dyskonta tj. w sumie 3 457 tys. EUR – równowartość 14 733 tys. zł.
Wycena akcji do wartości godziwej została ujęta w pozycji „kapitał z aktualizacji wyceny”. W związku z tym, że wartość odroczonej płatności typu earn-out na dzień bilansowy nie jest znana, Bank nie uwzględnił jej w wycenie akcji Visa Europe.
Podział papierów wartościowych
Struktura papierów wartościowych
Inwestycyjne aktywa finansowe dostępne do sprzedaży o łącznej wartości nominalnej 803,3 mln zł stanowiły 64,4% portfela papierów dłużnych, a pozostałe 35,6% – obligacje utrzymywane do terminu zapadalności, których łączna wartość nominalna wyniosła 444,7 mln zł.
Bank w portfelu papierów wartościowych posiada również papiery dłużne nieskarbowe, klasyfikowane jako należności i pożyczki. W 2015 roku saldo tych papierów wyniosło 45,3 mln zł i spadło o 112,9 mln zł w relacji do grudnia 2014 roku.
W 2015 roku przychody odsetkowe od inwestycyjnych aktywów finansowych, nieskarbowych papierów wartościowych wyniosły 40,1 mln zł i były o 26,9% niższe w stosunku do przychodów osiągniętych w 2014 roku. Zanotowany spadek wynikał z obniżki rynkowych stóp procentowych oraz niższego salda dłużnych papierów wartościowych.
Wynik na instrumentach finansowych wycenianych do wartości godziwej przez wynik finansowy oraz wynik z pozycji wymiany na koniec grudnia 2015 roku wyniósł 1,2 mln zł, osiągając poziom wyniku z 2014 roku, w tym wynik z pozycji wymiany osiągnął poziom o 0,6 mln zł wyższy niż w 2014 roku i wyniósł 1,4 mln zł. Było to efektem zwiększenia skali działania w obszarze współpracy z klientami detalicznymi.
W 2015 roku Bank zrealizował wynik na pozostałych instrumentach finansowych w wysokości 11,7 mln zł wobec 1,8 mln zł na koniec 2014 roku. Było to głównie spowodowane realizacją wyższych dochodów ze sprzedaży dłużnych papierów wartościowych.
Od 2012 roku Bank konsekwentnie buduje portfel długoterminowych pasywów poprzez emisje własnych dłużnych papierów wartościowych. Na koniec grudnia 2015 roku poziom dłużnych papierów wartościowych wynosił 503,5 mln zł z udziałem w sumie bilansowej na poziomie 7,0%.
Własne dłużne papiery wartościowe (w mln zł)
Udział papierów wartościowych w sumie bilansowej (w%)
Księga Handlowa
W 2015 roku Bank zawierał transakcje handlowe w 10 walutach obcych, tj. euro, dolarze amerykańskim, funcie brytyjskim, franku szwajcarskim, jenie japońskim, dolarze kanadyjskim, koronie czeskiej, koronie szwedzkiej, koronie duńskiej oraz koronie norweskiej.
Bank prowadził również działalność handlową na instrumentach stopy procentowej, głównie na skarbowych papierach dłużnych.
W 2015 roku wynik na instrumentach finansowych przeznaczonych do obrotu oraz wynik z pozycji wymiany wyniósł 0,6 mln zł wobec 1,5 mln zł zrealizowanych w roku poprzednim. Bank zrealizował niższy wynik na transakcjach handlowych, głównie na instrumentach dłużnych. Na rynku walutowym, w ramach operacji własnych oraz transakcji klientowskich indywidualnie negocjowanych, w 2015 roku Bank uzyskał łączny wynik na poziomie 1,0 mln zł, wobec 0,7 mln zł w poprzednim roku.